Gelişmekte olan teknolojiler genellikle beş aşamadan geçerek evrimleşir, ve bu evrim süreci Gartner Hype Cycle tarafından çeşitli aşamalara ayrılarak görselleştirilir. Bu aşamalar,Teknoloji Tetikleyici, Şişirilmiş Beklentilerin Zirvesi, Hayal Kırıklığı Çukuru, Aydınlanma Eğimi, ve Verimlilik Platosu olarak adlandırılır. Yapay zeka, Gartner'a göre şu anda Şişirilmiş Beklentilerin Zirvesi aşamasında bulunmaktadır.
Çevresel Etkiler ve Gartner Hype Cycle Perspektifi
Gartner'ın analizine göre, yapay zeka, özellikle üretken yapay zeka örnekleri (ChatGPT, Midjourney, Bard vb.), henüz zirveye ulaşmıştır. Bu durum, yapay zekanın endüstriye çığır açıcı bir etki yapacağı ve yakın bir gelecekte yaygın olarak kullanılacağı beklentileriyle örtüşmektedir.
Beklentilerin abartılı olması İstihdam sorunları, yanlış bilgilendirme, politika etkileri gibi konularda endişelere neden olmuş ve aynı zamanda yapay zeka teknolojisinin insanlık için varoluşsal bir risk taşıyabileceği yönünde spekülasyonlara yol açmıştır.
Yapay zeka teknolojilerinin çevresel etkileri üzerine giderek artan bir endişe bulunmaktadır. Yapay zeka, büyük miktarlarda hesaplama gücü gerektirir ve bu da güçlü soğutma sistemleriyle desteklenen işlemciler ve grafik birimlerini içerir. Bu donanımların çalışması sırasında ortaya çıkan ısının kontrolü için yüksek enerji tüketimi gereklidir. Bu durum da geniş çapta karbon emisyonlarına ve çevresel etkilere yol açar.
Örneğin 2019'da yapılan bir çalışma, erken dönem büyük dil modellerinin eğitim süreçlerinin karbon ayak izini 300.000 kg CO2 emisyonuna kadar çıkarabildiğini göstermiştir. Bu, ABD ve Çin arasındaki bir gidiş-dönüş uçuşunun karbon emisyonuna eşdeğerdir. Günümüzdeki daha büyük yapay zeka modelleri ise bu miktarları önemli ölçüde aşmaktadır.
Teknolojinin ilerleyişinin çevresel sorumlulukları göz önüne alması ve sürdürülebilir bir şekilde geliştirilmesi gerekliliği önem kazanmaktadır.
Yapay zeka ve diğer gelişen teknolojilerin çevresel etkilerini minimize etmek için daha yeşil ve enerji dostu yaklaşımların benimsenmesi, gelecekteki inovasyonların sadece teknik başarıları değil, aynı zamanda çevresel sürdürülebilirliği de göz önünde bulundurması gerektiğini vurgulamaktadır.
YORUMLAR