Türkiye'nin Google cezası, geçtiğimiz haftanın en çok konuşulan konularından bir tanesi olmuştu. Rekabet Kurulu, dünyanın en büyük internet şirketinin Türkiye'de kanunları ihlal ettiğini ve hakim gücünü kötüye kullandığını söylemiş ve 196 milyon liralık ceza kesmişti. Kesilen bu ceza, dünyanın farklı noktalarında yayın yapan mecralarda haber oldu.
Geçtiğimiz hafta, Rekabet Kurulu beklenmedik bir karar alarak, Google'a ceza kestiğini duyurmuştu. Kurul 13 Kasım 2020 tarihinde yaptığı açıklamada, dijital alanın önemli isimlerinden Google’ın pazardaki hakimiyetinin kötüye kullanıldığı belirtilmiş ve şirkete idari para cezası verilmesine hükmetmişti. Cezanın verilmesinin arkasındaki sebep ise Google AdWords reklamları olarak gösterilmişti.
Kurula göre Google, arama motoru pazarındaki hakimiyetini kullanarak reklamlardan haksız gelir elde ediyordu. Dahası, paralı reklamları arama sonuçlarının en üstünde göstererek, doğal olarak arama sonuçlarında çıkan diğer şirketlerin rekabet etmelerini engelliyordu. Yapılan bu uygulama, "4054 sayılı Kanun’un 16. maddesinin üçüncü fıkrası ve 'Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar ile Hakim Durumun Kötüye Kullanılması Halinde Verilecek Para Cezalarına İlişkin Yönetmelik'in 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi, ikinci fıkrası, üçüncü fıkrasının (b) bendi ve 6. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine" aykırıydı.
Türkiye'deki yasalara göre Google, hem parayla satın alınan reklamlara hem de doğal olarak arama sonuçlarında çıkan diğer sitelere benzer öncelik vermeliydi. Kısaca hem AdWords üzerinden satın alınan reklamlar hem de arama sonuçlarında sıralanan diğer siteler eşdeğer görünürlükte olmalıydılar.
Türkiye'nin Google cezası dünya basınında nasıl görüldü?
Türkiye tarafından alınan bu karar kanunlara olduğu kadar internet kullanımına da çok uygundu. Bugüne kadar Google, AdWords ile hazırlanan reklamları arama sonuçlarının en üstünde ve en altında gösteriyordu. Bildiğiniz üzere Google aramaları sonrasında en çok birinci sırada gösteren site tık alıyor, ilk üç sırada yer alan internet siteleri ise tüm tıklamaların yüzde 80'lik kısmına sahip oluyorlardı. Google ise kimi aramalarda ilk üç sırada sadece reklam gösterdiğinden, reklam vermeyen sitelerin rekabet etmesini engelliyordu.
Arab News isimli İngilizce yayın yapan Suudi Arabistan merkezli internet sitesi, okuyucuları ile Türkiye'nin kestiği cezayı paylaşmaktan geri durmadı. Dahası site, Türkiye'deki uzmanlarla iletişime geçerek konu hakkında yorumlarına da yer verdi. Haberde, Türkiye'nin daha önce Google'a kestiği cezalardan bahsedilirken, bu cezaların Avrupa Birliği tarafından alınan kararların yansımaları olduğu hatırlatıldı. Fakat son cezanın, diğer ülkelere örnek oluşturabilecek "öncülükte" olduğu dile getirildi ve konu hakkında detaylı bilgiler verildi.
Arab News tarafından yapılan haber sonrasında Engadget gibi dünyanın en çok okunan teknoloji odaklı internet sitelerine de taşındı. Engadet ise Türkiye'nin Google'dan AdWords stratejisinde yapılmasını istediği değişiklikler üzerinde durdu.
Balkan Insight isimli, Balkanlarda yer alan ülkelere dair finans haberleri oluşturan internet sitesi ise okuyucularına yine kesilen cezayı aktaran bir başka mecra oldu. Hamdi Fırat Büyük tarafından hazırlanan haberde, kesilen cezaya dair bütün detaylar aktarılmaya çalışıldı.
Dünyanın en büyük haber ajanslarından Associated Press ise aboneleriyle paylaştığı haberde, kısaca yaşananları aktardı. Türkiye'nin kestiği cezadan bahseden AP, ardından birkaç cümleyle cezanın sebebine değindi.
Rekabet Kurulu, Google'a neden ceza kesti?
Rekabet Kurulu tarafından yayınlanan gerekçeli kararda, kesilen cezanın sebebi ayrıntılı olarak açıklanmıştı. Google'ın Türkiye'deki yasaları ihlal ettiğinden bahsedilirken, hangi yasaların ve yönetmeliklerin nasıl ihlal edildiği de dikkatlice anlatılmıştı.
Google ise ceza sonrasında şunları söylemişti: “Kullanıcılar, Google'dan güvenebilecekleri ve yüksek nitelikli arama sonuçları sunmasını bekliyor. Biz de kullanıcılarımızın bu beklentisi doğrultusunda onlara en ilgili yanıtları sunarken arama sonuçları ile değil, reklam gösterimlerimizle gelir elde ediyoruz. Google üzerindeki her reklam açık bir şekilde işaretlenerek diğer arama sonuçlarından ayrılmaktadır. Yapıcı yaklaşımımızı sürdürerek, Google arama hizmetinin nasıl çalıştığına ilişkin yanlış anlamaları gidermek üzere Rekabet Kurumu ile çalışmaya devam edeceğiz.” Rekabet Kurulunun yaptığı açıklama ise aşağıdaki gibi olmuştu.
Google Reklamcılık ve Pazarlama Ltd. Şti., Google International LLC, Google LLC, Google Ireland Limited ve Alphabet Inc.’ten oluşan ekonomik bütünlüğün (Google) genel arama hizmetlerine yönelik yaptığı güncellemelerle ve Adwords reklamları ile hakim durumunu kötüye kullanarak teşebbüslerin faaliyetlerini zorlaştırdığı iddiasına yönelik olarak yürütülen soruşturma sonucunda, toplanan tüm delil, bilgi ve belgeler, düzenlenen Rapor, Ek Görüş, yazılı savunmalar ve sözlü savunma toplantısında yapılan açıklamalar değerlendirilerek, 12.11.2020 tarihinde yapılan Rekabet Kurulu toplantısında 20-49/675-295 sayı ile aşağıdaki nihai karar alınmıştır:
1. Google Reklamcılık ve Pazarlama Ltd. Şti., Google International LLC, Google LLC, Google Ireland Limited ve Alphabet Inc.’ten oluşan ekonomik bütünlüğün (Google) genel arama hizmetleri pazarlarında hâkim durumda olduğuna OYBİRLİĞİ ile,
2. Google’ın, genel arama sonuçlarının en üstüne, reklam niteliği belirsiz olarak ve yoğun bir şekilde metin reklamlarına yer vererek kendisine reklam geliri getirmeyen organik sonuçların içerik hizmetleri pazarındaki faaliyetlerini zorlaştırmak suretiyle 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesini ihlal ettiğine OYÇOKLUĞU ile,
3. Bu nedenle, 4054 sayılı Kanun’un 16. maddesinin üçüncü fıkrası ve “Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar ile Hakim Durumun Kötüye Kullanılması Halinde Verilecek Para Cezalarına İlişkin Yönetmelik”in 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi, ikinci fıkrası, üçüncü fıkrasının (b) bendi ve 6. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca 2019 mali yılı sonunda oluşan ve Kurul tarafından belirlenen yıllık gayri safi gelirleri üzerinden;
- Google Reklamcılık ve Pazarlama Ltd. Şti., Google International LLC, Google LLC, Google Ireland Limited ve Alphabet Inc.’e müteselsilen 196.708.054,78 TL idari para cezası verilmesine OYBİRLİĞİ ile,
4. İhlali sonlandırmak ve pazardaki etkin rekabetin tesis edilmesini temin etmek için Google’a:
- a. Gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6 (altı) aylık süre içerisinde yerine getirilmek ve Kuruma tevsik edilmek üzere; Google’ın metin reklamlarını organik sonuçları dışlamayacak nitelik, ölçek ve/veya konumda sunması,
- b. Google’ın kendisine tanınan sürenin en geç bir ay öncesinde hazırladığı uyum tedbirlerini Kuruma sunması,
- c. Google’ın ilk uyum tedbirinin uygulanmaya başlamasından itibaren 5 (beş) yıllık süre boyunca ve yılda bir periyodik olarak Kuruma rapor sunması yükümlülüklerinin getirilmesine OYBİRLİĞİ ile,
gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 60 gün içinde Ankara İdare Mahkemelerinde yargı yolu açık olmak üzere, karar verilmiştir."
YORUMLAR