Orman yangınlarının Covid-19'la ilişkisi sandığınızdan daha yakın. Araştırmacılar, orman yangınından çıkan dumanın virüsün yayılmasına yardımcı olduğunu ve akciğerleri zayıflatarak semptomları daha şiddetli hale getirdiğini düşünüyor. Binlerce Covid-19 vakası ve ölümü, orman yangını dumanından kaynaklanan partikül hava kirliliğindeki (PM2.5) artışlara atfedilebilir.
Yeni araştırmalar, Amerika'nın batısındaki devasa orman yangınlarından yükselen dumandaki kirleticilerin, birçok ABD eyaletinde Covid-19 enfeksiyonlarında ve ölümlerinde artışa neden olduğunu buldu.
Geçen yıl 10 milyon dönümden fazla arazi orman yangınlarıyla yakıldı ve Kaliforniya'da şimdiye kadar belgelenen en büyük altı yangından beşi sadece birkaç ay içinde meydana geldi. Yanan ağaçlar, çalılar ve binalar, içinde küçük kurum parçacıkları bulunan devasa duman bulutları yaydı.
Yeni çalışma, PM2.5 olarak bilinen bu küçük parçacıkların yayılmasının muhtemelen ABD'nin batısındaki bazı bölgelerde Covid vakalarında ve ölümlerde artışa neden olduğunu keşfetti. Çalışmaya göre duman, koronavirüs enfeksiyon oranını yaklaşık %20 oranında artırdı.
Orman yangınlarının Covid-19'la ilişkisi
Harvard TH Chan Halk Sağlığı Okulunda profesör ve araştırmanın ortak yazarlarından olan Francesca Dominici, "Bazı bölgelerde küçük kurum parçacıkların etkisi gerçekten çok güçlüydü. Çok sayıda orman yangını dumanının olduğu günlerde Covid vakaları çok arttı" dedi.
Dominici'nin de dahil olduğu önceki araştırmalar, insanların uzun süreli hava kirliliğine maruz kalmasındaki küçük bir artışın, Covid'den ölümlerde %11'lik artışla ilişkili olduğunu bulmuştu. Geçen yıl yapılan bir başka araştırma, dünyadaki tüm Covid-19 ölümlerinin %15'inin kirli havadan kaynaklandığını gösteriyordu.
Araştırmacılar, bağlantıları tam olarak kurmak için daha fazla çalışma yapılması gerektiğini söylediler, ancak artık kirli havanın koronavirüs salgınlarını şiddetlendirdiğine dair ikna edici kanıtlar var. Yayılan kirleticilerin, enfeksiyonun yayılmasına yardımcı olabileceği ve aynı zamanda insanların Covid ile enfekte olmadan önce akciğerlerini zayıflatarak hastalanma veya ölme olasılıklarını ciddi şekilde artırabileceği düşünülüyor.
Dominic, "Biz sadece batıdaki ilçelere baktık ama nerede olursanız olun, yangını dumanından PM2.5 seviyeleri alıyorsanız, aynı felaket etkisini elde edeceğinizi tahmin ediyorum." dedi.
Araştırmaya dahil olmayan New York Üniversitesi'nde çevre tıbbı uzmanı George Thurston şunları söyledi: "Çalışma bulguları çok makul, çünkü küçük yanma parçacıklarının havadaki diğer toksinleri alıp derinlere taşıdığı biliniyor."
YORUMLAR