Antaktika'nın batı kıyısı boyunca uzanan ve istikrarsızlığıyla ünlü bir buzul, daha önce düşündüğümüzden daha hızlı eriyor. Birçok kişi tarafından "Kıyamet Günü Buzulu" olarak bilinen Thwaites buzulu, sıcak okyanus akıntılarının buzulu bilim insanlarının daha önce beklediğinden daha hızlı bir şekilde eritmesiyle çatlayıp parçalanıyor ve giderek zayıflıyor.
Kıyamet Günü Buzulu'nun beklenenden daha hızlı erimesi gerçekten vahim bir haber olsa da araştırmacıların topladıkları veriler Thwaites'teki değişiklikleri tahmin etmek için daha iyi modeller oluşturmalarına yardımcı olacak. Bu daha iyi modeller, çökmesi hâlinde deniz seviyelerinin nasıl yükselebileceğini daha iyi tahmin etmeye de yardımcı olacak.
Veriler Icefin adlı 11 metrelik tüp benzeri küçük bir robot tarafından toplandı. Araştırmacılar 2020 yılında buzda yaklaşık 2.000 fit derinliğinde bir delik açarak Icefin'e Thwaites Buzulu'nun Amundsen Denizi ile buluştuğu ve buzun yüzmeye başladığı en kritik noktalardan birine sınırsız erişim sağladı. Bu noktada toplanan veriler sayesinde araştırmacılar Kıyamet Günü Buzulu'nun hızla erimekte olduğunu tespit etti.
'Kıyamet Günü Buzulu'na Dair Keşifler
Bu hafta Nature dergisinde yayınlanan iki makaleye göre Icefin, buzulun okyanus tabanından yukarı doğru çekildiğini ve tabanda incelmeye başladığını keşfetti. Bu incelme, Kıyamet Günü Buzulu'nun dışa doğru hızla erimesine neden oluyor. Bunun da ötesinde 11 metre uzunluğundaki robot, buzdaki yarıkların sıcak okyanus akıntılarını içeri çektiğini ve buzulun bazı bölümlerinin daha hızlı erimesini kolaylaştırdığını da keşfetti.
Bu haber, yukarıda da belirttiğim gibi özellikle de pek çok bilim insanının, sert önlemler almadan küresel deniz seviyesindeki hızlı yükselişi durduramayacağımız konusunda uyarıda bulunduğu bir ortamda endişe verici ancak iyi haberler de var. İncelen tabanlar modellerin öngördüğü kadar hızlı erimiyor. Kıyamet Günü Buzulu'nun erime biçimlerini gözlemlemenin bu yeni yollarının, erimenin nerede gerçekleştiğini anlamamıza yardımcı olacağını umuyoruz.
Astronomi ve Yer ve Atmosfer Bilimleri doçenti Britney Schmidt, buzulun nerede eridiğini anlamanın ne kadar eridiği kadar önemli olduğunu söylüyor. Icefin, bilim insanlarına başka hiçbir gözlem aracının ulaşamayacağı noktalara erişim sağlayarak Kıyamet Günü Buzulu'nun nasıl eridiğinin daha iyi anlaşılmasını sağlıyor.
Uluslararası Thwaites Buzul İşbirliği (ITGC), Thwaites'ın 1990'lardan bu yana yaklaşık 9 mil geri çekildiğini söylüyor. Böylece 75 mil genişliğindeki bölgeden akan buz miktarı neredeyse iki katına çıktı. Bu hızla giderse ve Kıyamet Günü Buzulu eriyip denize çökerse, deniz seviyesine 1,5 fitten fazla ekleme yaparak dünya genelinde kaosa neden olabilir.
YORUMLAR