Enceladus'ta Dünya'dakilere benzer okyanus akıntıları olabileceği ileri sürüldü. Enceladus gizemini korumaya devam ederken bilim dünyasında da Satürn'ün en büyük uydularından biri olan Encedalus ile ilgili gizemlere ışık tutacak çalışmalar sürekliliğini koruyor. Peki, Enceladus'la ilgili çözülmek istenen yeni gizeme ilişkin araştırmalar ne gösteriyor?
Okyanus Akıntıları Enceladus'ta da Var mı?
Enceladus'ın derinliklerinde karanlık sular olabilir. Satürn'ün en büyük uydularından bir tanesi ile ilgili yapılan yeni bir araştırmada Enceladus'ın karanlık derinliklerinde Dünya'nınkine çok benzeyen bir okyanus akıntısı olabileceği öne sürüldü.
Enceladus, bilim dünyası için uzunca bir süreden beri sırlarla dolu kalmaya devam ediyor. Voyager 2, 1981 yılında Güneş Sistemi'nden geçerken Enceladus'a ayrıntılı bir bakış sağlanabildi. Aracın elde ettiği görüntüler 500 kilometre genişlikte, kraterlerle ve büyük çatlaklarla dolu küçük bir buzu ortaya çıkarmıştı.
2010 yılında ise Cassini-Huygens ile Enceladus'ın buzlu tabakasındaki çatlaklarda gayzerlerin bulunduğu keşfedilmişti. Bu çoğu bilim insanı tarafından onun tamamen buzdan oluşmadığını ve okyanus barındırdığının bir kanıtı olarak görüldü.
Buzdaki sıvı ve çatlaklar, bilim insanlarının Enceladus'ın nasıl çalıştığını ortaya çıkarmalarına oldukça yardımcı oldu. Enceladus, Satürn'ün etrafındaki görevini yerine getirirken değişen yerçekimi kuvveti ise Ay'ın çekilmesine sebebiyet veriyor. Oluşan bu stres iç ısınma ve jeotermal aktiviteye neden oluyor ve buzun yüzeyinde çatlaklar meydana geliyor.
İçte görülen ısınma, okyanusun içindeki sıvıyı tutuyor ve çatlaklardan dışarı doğru kesintili olarak püskürülüyor. Bu ısıtma aynı zamanda Dünya'da olduğuna benzer şekilde konveksiyon akımı oluşturuyor. Su yukarı doğru çıkarken sıcaklığını korurken aşağı inerken soğuyor.
Enceladus gezegenimizden çok daha farklı bir yapıya sahip olduğu için okyanusların başka şekillerde benzerlik gösterip göstermeyeceği bir soru işareti olarak kalıyor. Dünya'daki okyanuslar ortalama olarak 3,7 kilometre derinliğe sahipken Enceladus'ın ise en az 30 kilometre derinlikte ve 20 kilometre buzla kaplı olduğu biliniyor.
Okyanusta tam olarak ne olduğunu göremiyoruz ancak buz içerisinde birtakım ipuçları saklıyor. Buzun kutuplarda çok daha ince olduğu görülüyor. Caltech'ten (The California Institute of Technology) jeofizikçi Ana Lobo'nun liderliğindeki araştırma ekibi, aşağıdaki okyanusta konveksiyon akımından daha karmaşık bir şey olduğunu ileri sürüyor.
Buzun kalın olduğu yerlerde su daha tuzludur çünkü su donarken tuzun büyük bir kısmı da suyun içerisinde kalıyor. Bu da buzun altındaki suyu daha yoğun hale getirerek okyanusun dibine batmasına yol açıyor. Eriyik bölgelerde ise bunun tam tersi gerçekleşiyor. Bu sefer okyanusun dibine batmaktan ziyade yüzeyde kalıyor.
Enceladus'ta yaşam olup olmadığı şimdilik belli değil. Güneş'ten oldukça uzakta olmasına rağmen iç ısınmadan ötürü Dünya'daki okyanuslardaki hidrotermal menfezlerin çevresindekilere benzer kemosentetik maddelere sahip olabilir. Enceladus'taki okyanusların derinliklerde gizli bir yaşam varsa ekibin araştırma sırasında elde ettiği bulgular yol haritası çizebilir.
YORUMLAR