Beyin yakan optik illüzyon örneklerini incelemek her zaman ilginç bir aktivite olmuştur. Başlıktaki illüzyon örneğine geçmeden önce insanların neden bu tür illüzyonlara karşı yeterince iyi olmadığını açıklığa kavuşturalım.
Veriler, size elinizde kaç adet elma olduğunu gösterir. Bu veriler herhangi bir düzenlemeden geçmemiştir, biri tarafından yorumlanmamıştır, size doğrudan gerçeği verir. Bilgi ise daha karmaşıktır. İnsanların verileri daha iyi anlayabilmesi için veriler yorumlanarak sunulur. Örneğin pasta yapmak için yeterli elmanızın olduğunu bilmek, bilgiye verilebilecek örneklerden bir tanesidir.
Verinin bilgiye dönüşümündeki en önemli aşama beynimizde gerçekleşir. Beyniniz ona gönderilen tüm verileri duyularınız aracılığı ile teslim alır ve verileri geçmişten edindiğiniz tecrübelerle ilişkilendirmek için elinden geleni yapmaya başlar. Bu bazen işe yararken bazen de yanılsamanıza neden olur. İşe yaradığında adımları takip edebilir ve pastanızı yapıp yiyebilirsiniz ama işe yaramadığında görsel yanılsamaların bir mağduru da siz olabilirsiniz.
Beyninizin sizi bu gibi olaylarla yanıltması aslında insan beyninin nasıl çalıştığına dair bilgi toplamak için oldukça iyi bir fırsattır. Söz konusu insan gözü olduğunda bunu yapmanın en iyi yollarından bir tanesi de optik illüzyonları kullanmaktır.
Başlangıçta bahsettiğimiz optik illüzyon örneğine artık geçebiliriz. David Novick'e ait olan bu örnek görüntünde renkleri başarılı bir şekilde ayırt ettiğinizi, hepsinin renginin ne olduğunu bildiğinizi düşünebilirsiniz ancak kesin bir yorum yapmadan önce biraz düşünmenizi tavsiye ediyoruz. Aşağıdaki fotoğrafı inceledikten sonra fotoğraftaki topların aslında hangi renkte olduğunu göstereceğiz.
Yukarıdaki fotoğrafı incelediğinizde dörder dörder ayrılan topların birbirinden farklı renklere sahip olduğunu mu düşünüyorsunuz? Peki, yukarıdaki görüntüde yer alan topların sadece üzerindeki çizgilerden ötürü bu renklere sahipmiş gibi göründüğünü söyleseydik nasıl bir tepki verirdiniz?
David Novick, bu topları bir de üzerinde çizgiler olmadan yayımladı. Başka bir deyişle topları çizgilerin üzerine yerleştirdi. Sizce bu işlem nasıl sonuçlandı? Sürprizi bozmamak için sizi aşağıdaki görüntü ile yalnız bırakmak istiyoruz.
Bu Beyin Yakan Optik İllüzyonun Sırrı Nedir?
Peki, bu nasıl mümkün olabiliyor? Topların çizgilerin altına gelmesi durumunda renkli görünmesinin nedeni, renkleri tek başına durduğu gibi algılamamızdan kaynaklanıyor ancak bu esnada etrafındaki renk çeşitliliğiyle de ister istemez ilişki kuruyoruz.
En üstteki topların üzerindeki çizgilere dikkatlice bakın. Örneğin birinci topun üzerinde yeşil çizgiler yer alıyor. Onun yanındaki topun üzerinde kırmızı çizgiler yer alıyor. Bu da topların hangi renkte görüneceğini belirliyor. Toplara doğrudan bakmak yerine görüntü dışında bir yere odaklandığınızda da topları asıl renginde görmeye başlayacaksınız.
YORUMLAR