Araç Kiralama Şirketlerinin Fişleme Yaptığı Ortaya Çıktı: KVKK Soruşturma Başlattı

Kişisel Verileri Koruma Kurulu, aldıkları bir ihbar üzerine harekete geçti. Gelen ihbarda, araç kiralama şirketlerinin, araç kiralayan müşterileri hakkında bir ‘kara liste’ oluşturduğu ve bu listeyi bir yazılımla tüm sektörde fişledikleri iddia edildi.

KVKK, ihbarın ardından konuyla ilgili soruşturma başlattı. Yapılan incelemede iddialar doğrulandı ve ‘kara liste’nin sayısı belli olmayan birçok firmayla paylaşıldığı tespit edildi. Edinilen bilgilere göre, şirketler, kendi müşterileriyle ilgili olumsuz deneyimlerini paylaşıyor ve diğer firmalardan da o kişiye araç kiralama hizmetinin verilmemesi sağlanıyordu.

Yetkililer bu iş için özel bir yazılım geliştirildiğini belirlerken, kara listenin Türkiye’de kaç tane araç kiralama şirketine ulaştığını tespit edemediler. Ancak KVKK, çalışma sonucunda elde ettiği veriler ışığında araç kiralama sektörü ile ilgili olarak bir ilke imza attı.

Kurumun 23 Aralık tarihinde aldığı kararda şu tespitler yer aldı;

• Kurul tarafından yürütülen incelemeler sonucunda araç kiralama sektöründe “kara liste” yazılımlarına/programlarına/uygulamalarına başvurulduğu anlaşılmıştır.
• Araç kiralama yazılımcısı ve satıcısı kişilerin araç kiralama firmalarına “kara liste” özelliği de içeren araç kiralama yazılımları sundukları,
• Bu yazılımlara kendi müşterileri olan araç kiralayan gerçek kişilerin kişisel verilerinin işlendiği, işlenen bu veriler arasında araçların kullanım sürecinde meydana gelen olumsuzlukları veya araç kiralama firmasının yorumlarını da içeren “kara liste” bilgilerinin yer aldığı, bu bilgilerin işlendiği,
• Bu yazılımların diğer araç kiralama firmalarının açmasına da olanak veren sistemler olarak tasarlandığı,
• Böylece araç kiralayan kişilerin kişisel verilerinin karşılıklı olarak paylaşılmakta olduğu tespit edilmiştir.
• Bir araç kiralama firmasının işlediği kişisel verileri yazılım vasıtasıyla bilinmeyen sayıda araç kiralama firması ile paylaşmasının kanunun dördüncü maddesinde düzenlenen genel ilkelerden “hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma”, “belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme”, “amaçla bağlantılı sınırlı ve ölçülü olma” ilkelerine aykırılık teşkil edeceği değerlendirilmektedir.
• Öte yandan, ihbara konu kara liste uygulamalarında araç kiralama firmaları, gerçek kişi müşterilerden kişisel verileri ilk elden toplayan veri sorumlularıdır.

Tüm bu değerlendirmeler ışığında; 

• Hukuka aykırı bu gibi uygulamalara son verilerek, araç kiralama sektöründe kişisel veri işleme süreçlerinin kanuna uygun olmasını teminen kanunun 12’nci maddesinde düzenlenen gerekli teknik ve idari tedbirlerin veri sorumlularınca alınması gerektiğine,
• Söz konusu önlemleri almaksızın ve kanun hükümlerine aykır ışekilde araç kiralama sektöründe kara liste uygulamasına başvuran veri sorumluları hakkında işlem tesis edileceği hususunda kamuoyunun bilgilendirilmesine 

oybirliğiyle karar verilmiştir.