Cep telefonlarımız artık vücudumuzun bir parçası olmuşken onları kullanırken toplum kurallarına ne kadar uyuyoruz. Bununla ilgili kendi kendinize bir test yapma imkanı bulabildiniz mi? Yoksa tam bu fırsatı bulacakken cep telefonunuzla uğraşmak daha mı cazip geldi?
Maalesef cep telefonlarımızı toplum içinde kullanırken çevreyi ne kadar rahatsız edebileceğimize genellikle pek önem vermiyoruz. Şu soruları kendinize sorabilir misiniz?
- Yemek yerken cep telefonunuzu kurcalıyor musunuz?
- Sokakta yürürken önünüzden gelen geçene bakmadan telefona gömülüp dosdoğru gidiyor muzunuz?
- Yine sokakta yüksek sesle telefonla konuştuğunuz, kavga ettiğiniz hatta küfürleştiğiniz oldu mu?
- Sinemada cep telefonunu uçak moduna almaktansa sesini kapatıp ışığı yandığında çekinmeden mesaj kontrol edip, cevaplıyor musunuz?
- Aile toplantılarında sofraya konan yemekleri sosyal ağlarda paylaşıyor musunuz?
- İnsanları hiçe sayarak kalabalık mekanlarda yürümeyi engelleyecek şekilde kaç selfie çektiniz?
- Her hangi bir restoranda sipariş ettiğiniz menüyü paylaşıyormusunuz?
- Yine bir restoranda gelen çağrılara yüksek sesle cevap vermeyi normal buluyor musunuz?
- Toplu taşıma araçlarında gelen çağrıları etrafta kimse yokmuş gibi rahatlıkla yüksek sesle cevaplıyor musunuz?
- İş ya da arkadaş toplantılarında mesajlaşmak ya da çağrı almak sizce normal mi?
- İbadet ederken cep telefonunuza bakıyor musunuz?
Yukarıdaki sorulardan en az 5 tanesine “Evet” cevabı verdiyseniz, üzgünüm toplum kurallarını ve kişisel hakları ihlal eden bir yapıya sahipsiniz.
Şöyle düşünün, bir cep telefonunuz olmasaydı yukarıdaki davranışları sergileyen insanlar hakkında ne düşünürdünüz? Kurallara uymak biraz da empati kurabilmekle ilgili. Sinemada yüksek sesle konuşan birine vereceğiniz tepki, aslında sizin cep telefonun ışını kullanarak mesajlarınıza baktığınızda alacağınız tepkiden farksız. Sonuçta tüm yukarıdaki maddeler diğer insanların alanlarına saygı göstermemekle ilgili.
Aşağıda bizim yukarıda sorduğumuz soruları ABD ve Kanada'da 3 bin kişiye sormuşlar. Ankete cevap veren insanlar seçenekleri yanlış ve doğru olarak işaretlemişler. Kuzey Amerika'da toplu taşıma araçlarında ya da yolda yürürken telefonla konuşmak oldukça kabul görmüş gibi görünüyor. Belki de bu ülkelerde insanlar normal bir tonda konuşuyor olabilirler. Çünkü benim kanımca bağıra çağıra telefona konuşan bir kişi genellikle hoş görülmez.
Öte yandan aşağıdaki araştırma sonuçlarına göre, toplumsal alanlarda kalabalık ve paylaşım odağı arttıkça hoşnutsuzluk oranının da arttığına dikkat edebiliyor.
| Davranış Biçimi | Genellikle yanlış (%) | Genellikle Doğru (%) |
| Toplu taşımada telefonla konuşmak | 25 | 75 |
| Yolda yürürken konuşmak | 23 | 77 |
| Kuyrukta beklerken konuşmak | 26 | 74 |
| Restoranda konuşmak | 62 | 38 |
| Alile yemeği resimleri paylaşmak (sadece yemekler) | 88 | 12 |
| Toplantıda konuşmak | 94 | 5 |
| Sinemada ya da sessiz yerlerde konuşmak-mesajlaşmak | 95 | 5 |
| İbadet sırasında telefonu kontrol etmek | 97 | 3 |
| Toplumu rahatsız edecek şekilde selfie çekmek | 55 | 45 |
Aslında buradan çıkan sonuç şu; insanlar yol, kuyruk ya da benzeri gelip geçici mekanlarda telefonla nasıl bir davranış sergilediğimizi unutuyor ve gelip geçici bir durum olarak değerlendirerek aldırmıyorlar. Ancak ne zaman mekan belli bir kalabalık tarafından paylaşılmaya başlanıp, çoğunluk için sosyal bir anlam taşımaya başlıyor işte o zaman tutumlar da değişiyor.
Şimdi araştırmanın en can alıcı noktasına gelelim. Yukarıda görmüş olduğunuz araştırma sonuçları yaş ortalaması 25-35 arasında olan kişilerin verdiği cevapları kapsıyor. İlginç olan, aynı sorulara 15-25 yaş aralağında mobil telefon kullanıcılarının verdiği cevapları açıklamak için rakamlara dokunmadan Genellikle Yanlış ve Genellikle Doğru başlıklarının yerini değiştirmek yetiyor olması.
Sizce Türkiye'de bu sorular 3 bin kişiye sorulsaydı sonuçlar ne olabilirdi? Buyurun buradan sonrasını siz tartışın.
Ergenlik ve Sosyal Medya Kullanımıyla İlgili Dikkat Çekici Detaylar
YORUMLAR