Telefonlar Neden Dikdörtgen Şeklinde?

Hepimiz sürekli mobil cihazlar taşıyor ve bunları gün içerisinde sıklıkla kullanıyoruz. Bu mobil cihazların çoğu da her işimizi gören akıllı telefonlar. Oyun, mesajlaşma, arama ve internete bağlanma özellikleriyle neredeyse her işimizi gören bu telefonların şekillerinin neden hep benzer olduğunu merak etmiş miydiniz? Hepsinin dikdörtgen tasarımlara sahip olmalarının ardında belli başlı nedenler yatıyor.

Daha önce bunun hakkında düşünmediyseniz, aklınıza şöyle bir telefon modellerini getirmeye başladığınızda, hepsinin temelde dikdörtgen olduğunu fark edeceksiniz. Bütün telefonlar dikdörtgeni temel alarak, kendilerine has tasarım değişiklikleri yapmışlarsa da, özellikle ekranlarının hiç değişmediğinin, sadece çerçevelerde değişiklikler olduğunun farkına varmışsınızdır. Günümüzde bu ekran boyutlarına dair değişiklik yapılmaya başlansa da, hala genel geçel kural dikdörtgen olmaları. İşte bunun arkasında yatan 5 sebep:

1- Elle tutulma kolaylığı

Yuvarlak ekrana sahip bir telefonun, elde tutulması ve kontrol edilmesi bir hayli zor olabilirdi. Bunu cebinizde bir CD taşıdığınızı ya da bunu kontrol etmeye çalıştığınızı hayal edebilirsiniz. Keza üçgen veya altıgen tasarıma sahip bir telefonun yine zor anlara yol açacağı aşikar. 

Yapılan araştırmalar da yine dikdörtgen tasarımlı çerçevelerin, elin ergonomisine en uygunu olduğunu ortaya çıkarıyor.

2- Çerçeve oranı

Yapılan ilk filmlerden başlamak üzere, görüntüler dikdörtgen boyutlarında kaydediliyor ve perdeye bu şekilde yansıtılıyordu. 3:4'e oranı ilk filmlerde keyfi olarak belirlenmiş ve sonrasında da standart haline gelmişti. O günden bu yana dikdörtgen ve belirli çerçeve oranları kullanılır olmuş ve ilk telefonlardan günümüze kadar da film sektöründe kullanılan oranlar tercih edilmişti. 

İnsan elinin yapısıyla harmanlanan çerçeve oranları, yukarıda gördüğünüz resimdeki gibi değişti. Her firma inch boyutlarında değişikliğe gitse de 16:9 çerçeve oranının kombinasyonları kullanılmaya devam ediliyor. 

3- Simetri

Akıllı telefonlar da onlarca farklı işlem gerçekleştirebiliyoruz; ancak daha çok yazılarla haşır neşiriz. Herhangi bir internet sayfasını açtığımızda karşımıza bir takım metinler geliyor ve bu metinler, dikdörtgen ekranlarda daha simetrik olarak duruyorlar ve rahatça okunabiliyorlar. Kitapların şekillerinden de görebildiğiniz gibi dikdörtgen alanlara daha fazla kelime sığıyor ve takip etmesi daha kolay oluyor. Bu sebeple herhangi bir metini dikdörtgen alanda okumak daha kolay oluyor.

4- Daha fazla alan

Eğer telefon ekranları daire ya da üçgen şekilde yapılmış olsalardı, dikdörtgen şeklinde yapılanlardan daha az alana sahip olacaklardı. Yine yukarıdaki resimde, benzer çevre uzunluğuna sahip olan bir dikdörtgen ve daireyi birlikte görüyorsunuz. Hemen anladığınız üzere aynı çevre uzunluğunda bir dikdörtgen, daireye göre daha fazla alana sahip oluyor ve içerisine daha çok şey ekleyebiliyorsunuz.

5- Kullanılmayan boşluklar

Simetri başlığında da az çok gördüğünüz gibi dikdörtgen ekranların içerisine bir metin yerleştirdiğinizde, onu okumak daha kolay oluyor ve bir dikdörtgenin içerisi tamamen simetrik yazılarla doldurulabiliyor. Örnekte olduğu gibi aynı cümleyi dairesel bir alana yazdığınızda, yukarıdan ve aşağıdan boşluklar bırakmak zorunda kalıyorsunuz ve boşu boşuna ürettiğiniz bir takım yerler bulunuyor. 

Kısaca tarihsel bir kullanıl alışkanlığı, el ergonomisi, simetri ve boş alandan kaçınma gibi sebepler, telefon ekranlarımızın dikdörtgen türevleri ile üretilmeye devam edilmesine sebep oluyor. Bununla birlikte daha önce BlackBerry kare ekrana sahip olan bir telefon ile bir ekrana daha uzun metinler sığdırmayı denese de, hala dikdörtgen ekranların standart olduğunu da unutmamak gerekiyor.