Sosyal paylaşım ağlarının günlük yaşantımızdaki önlenemez yükselişi bu mecralardan yayılan bilginin ne denli doğru olup olmadığı tartışmasını da beraberinde getirdi. Özellikle siyasetçilerin ve ünlü simaların yoğun olarak kullandığı Twitter, manipülatif içeriklerin yoğun olduğu alanlardan biri. Bir Tweet'in sahte olup olmadığını anlamamıza yarayacak olan önemli püf noktaları yazımızda detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
1. Farklı Fontlar ile Üzerinden "Amatörce" Geçilmiş Sahte Tweetler!
İnsanoğlu maalesef inanmak istediği şeye inanıyor. Hal böyle olunca Photoshop dahi kullanmaktan imtina eden internet müptezelleri (troll) Paint ile üzerinden geçerek oluşturduğu sahte tweetlerde farklı font kullandıklarının farkında olamıyor! Twitter'da tüm tweetler aynı fontu (yazı tipi) kullanmaktadır. Örnekteki sahte Tweet yazı tipi itibarıyla sahte olduğunu kolayca ele veriyor!
2. Robot Hesaplardan "Dürüst" İçerik Beklemeyin!
Otomatik hesap oluşturucularla meydana getirilen ve Tweetdeck tarzı uygulamalarla tek merkezden yönetilen "robot" hesaplar "parayla TT yapma" gibi işlemlerde kullanıldığı için dengesiz bir içerik dağılımına sahip olması yönüyle dikkat çeker. Kah siyasetten dem vururken kah sanatla ilgili içerikler barındırabilir. Bu tip hesapların ihtiva ettiği bilgilere kesinlikle itibar edilmemelidir. Böylesi hesapları anlayabilmenin en basit ve etkili yolu @ işaretiyle başlayan kullanıcı adlarıdır. Otomatik hesap oluşturucular aynı kullanıcı adını iki kez kullanıp filtreye takılmamak adına genellikle nümerik anlamsız kullanıcı adı almak üzere programlanmışlardır.
3. Hayran Sayfası Mı Yoksa Orijinal Profil Mi Dikkat Edin!
Kamuya mal olmuş pek çok kişi Twitter'ı aktif bir şekilde kullanıyor. Meşhur bir özdeyişi 'dijitalize' edersek "Klavyenin de kemiği yok!". İnternet mecrasında pek çok kişi ünlü isimler adına profil oluşturabiliyor. Bu profiller genellikle bio denilen kişisel açıklama kısmına "Bu hesap sevenleri tarafından oluşturulmuştur." "Bu hesap parodi hesaptır" diye not düşse de aksi durumlar da mevcut. Bu yüzden içeriğin mavi tik onay rozeti almış bir hesaptan geldiğinden emin olmak gerek.
4. Tweet Kimliğiyle Böyle Bir Tweet'in Varolup Olmadığını Kontrol Edin!
Yukarıda ifade ettiğimiz üzere internet müptezelleri oldukça amatör ve ucuz yöntemlerle sansasyonel içerik üretip, buna itibar eden kitleler meydana getirebilir. Yöntemin basit ve ucuz oluşundan hareketle sahte bir Tweet'le karşı karşıya olduğumuzu anlayabiliriz. Veya aşırı uçuk bir söylem içeren Tweet'in doğru olmadığı kanaatine varmamız zor olmaz. Fakat internet müptezelleri sansasyonel içerik üretmek adına oldukça profesyonel davranarak görsel manada gerçekçi Tweet'ler üretebilir.
Üzerinde Paint veya Photoshop ile oynanmış Tweet görsellerini pikselleri incelemek suretiyle manipülatif olduğu kolay bir şekilde anlaşılabilir. Fakat internet tarayıcılarında (Chrome'da F12) ile erişilen düzenleme fonksiyonuyla orijinal görselliği muhafaza ederek Tweet içerikleriyle oynamak mümkündür.
Bu tür durumlarda doğruluğu teyit edebileceğimiz yegane veri Tweet ID'sidir. Twitter, atılan her tweet için otomatik olarak bir id (kimlik) numarası atar ve tweetler twitter.com/status/tweet-kimlik-no şeklinde erişime açılır. Adres çubuğuna tweet URL'si yazıldığında ekran görüntüsünde bulunan Tweet yerine başka bir Tweet görüntüleniyor veya sayfa bulunamadı hatası alıyorsanız elinizde tweet muhtemelen sahte bir tweet'tir.
Sahte Tweetlerle Nasıl Mücadele Edilir?
Yalan yanlış bilgilerin milyonlarca insanın zihinlerini bulandırmasına sessiz kalmak istemiyorsanız sahte tweet'leri şikayet edebilirsiniz. Tweet ekranının sol üst kısmında bulunan işarete tıklayıp açılan menüde Tweet'i Bildir ifadesine tıklayarak söz konusu tweet'i Twitter'a bildirebilirsiniz. Bunun yanında Tweet ID'si görünecek şekilde bir ekran görüntüsü alıp ikamet ettiğiniz yerdeki Cumhuriyet Başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunarak yasal süreç başlatılmasına vesile olmanız da mümkün.
YORUMLAR