Bilgisayarlar için çıkan oyunlar gün geçtikçe daha gelişmiş grafiklere sahip oluyorlar. Daha gerçekçi görünen kahramanlar, sinematik görsel efektler, yüksek detaylı modellemeler oyunlardan aldığımız keyfi artırıyor. Fakat bütün bu görsel işlemleri en üst seviyede gerçekleştirebilmek için bilgisayarlarımızda kullandığımız donanımların da belli bir güce sahip olmasını gerekiyor. Eğer bilgisayarımıza bir Şahin parası dökmediysek en yüksek grafik ayarlarını seçerek oyunları akıcı bir şekilde oynayabilmemiz pek mümkün olmayabiliyor. Buna rağmen oyunlardaki kullanılan grafik ayarları üzerinde biraz oynayarak aldığımız saniye başına kare oranını ciddi derecede artırabiliyoruz. Oyunlardaki grafik ayarları biraz karışık olduğundan ve oyunların genelde İngilizce menülerle bize sunulmasından ötürü bu ayarlar içerisinde kaybolmamız mümkün. İşte bu yazımızda oyunlardaki hangi grafik ayarlarının oyun performansı artırma konusunda etkili olabileceğini anlatacağız.
Oyun ayarları üzerinde konuşmaya başlamadan önce bu ayarların ne anlama geldiğini ve ne işe yaradıklarını öğrenmekte fayda var. Oyunlarda kullanılan grafik ayarlarının ne anlama geldiklerini bu yazımızda detaylı olarak anlatmıştık:
Oyunlarda Kullandığımız Grafik Ayarları Ne İşe Yarar?
Grafik ayarlarının ne anlama geldiğini öğrendikten sonra oyun performansını artırabilmek için hangileri üzerinde oynama yapabileceğimize gelelim:
Shadows - Gölgeler
Oyunlarda kullanılan gölgelere de tıpkı kahraman gölgeleri gibi önem veriliyor. Gölgelerde yüksek çözünürlük seçeneği ile daha net görünen gölgeler oluşturabiliyoruz. Fakat bunun bir bedeli var; o da ek sistem kaynağı gereksinimi.
Gölgeler her ne kadar basit görünse de gölgelerin nereye düşeceğini, yüzeyler üzerinde nasıl görüneceğini hesaplama işi arkasında detaylı fiziksel hesaplamalar barındırıyor. Bu fiziksel hesaplamaları yapmak ise ciddi bir sistem yükü oluşturabiliyor. Bu nedenle gölge ayarlarını biraz kısarak saniyedeki kare hızınızı ciddi oranda artırabilirsiniz.
Gölge ayarlarının etkilerini GTA 5 ve Dying Light gibi oyunlarda görebilirsiniz. GTA 5'in "Advanced Graphics" ayarları altındaki Long Shadows ve High Resolution Shadows ayarlarını değiştirerek oyundaki değişikliği gözlemleyebilirsiniz. Dying Light'ta ise Shadow Map Size ayarını aşağıya çekerek performansı artırabilirsiniz.
Antialiasing - Kenar Yumuşatma
Antialiasing oyun grafiklerinde oluşan deformasyonu ortadan kaldırma amaçlı uygulanan bir grafik ayarı. Bu ayar nesnelerin köşesinde gördüğünüz çatallanmaları ortadan kaldırarak daha keskin görüntüler elde etmenizi sağlıyor. Fakat bu değişikliği yapmanın da bir bedeli olmakta.
Antialiasing kendi içerisinde farklı türlere sahip. Bu türlerden SSAA ve MSAA gibi türler ciddi anlamda bilgisayarınızı yorabiliyor. Bu nedenle bu ayarları biraz düşürerek performansı artırmayı tercih edebilirsiniz. Oyunlarda kenar yumuşatmaya ihtiyacınız olup olmadığını da bu ayarı tamamen devre dışı bırakarak görebilirsiniz. Sonuçta sizi rahatsız etmeyen bir görüntüyü düzeltmek için gereksiz yere sisteminiz yormak çok mantıklı olmayacaktır.
V-Sync
V-Sync ya da uzun adıyla vertical synchronization oyunlarda saniyedeki kare hızımızı limitlemek amacıyla geliştirilmiş bir yöntem. Bu metod temel olarak saniyedeki kare hızınızın monitörünüzün ya da televizyonunuzun tazeleme hızıyla eşleştirilmesini temel alıyor. Bu sayede ekranda nişan alırken kamerayı hızlıca sağa veya sola oynattığınızda görüntüde oluşan dalgalanma giderilebiliyor.
Bazı oyunlarda bu ayarı kullanmamıza gerek kalmayabiliyor. Eğer bu ayarı kapattığınızda görüntüde kitap sayfalarını değiştirir gibi dalgalanmaya veya yırtılmaya tanık olmuyorsanız saniyedeki kare hızınızı limitlemenize de gerek yok. Bu sayede daha yüksek kare hızı elde edebilirsiniz.
Ambient Occlusion
Ambient occlusion oyunlardaki karakterlerin ve kaplamaların üzerindeki ışık yansımalarının doğal görünmesini sağlayan bir teknoloji. Bu teknolojinin etkilerini oyunlarda fark etmek için biraz dikkatli bakmamız gerekebiliyor.
Ambient occlusion mantık olarak faydalı bir teknoloji olarak görünse de eğer bu teknolojiyi fark etmiyorsak bize gereksiz bir sistem yükü olarak geri dönüyor. Nvidia'nın kendi geliştirdiği HBAO+ gibi ambient occlusion teknolojileri de kendi grafik işlemcisine sahip olmayan AMD ekran kartlarında problem yaratabiliyor. Bu ayarı AMD ekran kartınıza sahip sistemlerde aktifleştirebiliyorsunuz; fakat sonuçta kare hızında ciddi bir düşüş yaşanıyor. Dying Light ve The Withcher 3 bu duruma örnek verilebilir. Eğer AMD grafik işlemcisine sahip bir ekran kartı kullanıyorsanız HBAO+ ayarını kapatarak oyunu oynamayı deneyebilirsiniz.
Physx
Physx, Nvidia tarafından geliştirilen bir teknoloji olsa da birçok Nvidia ekran kartının bile oyunlarda uygularken sıkıntı yaşayabildiği bir fizik hesaplama sistemi. Bu teknoloji ile oyundaki patlamalar, parçalanmalar, dalgalanan kumaşlar, kıyafetler, cam kırılmaları ve saçlar daha gerçekçi görünebiliyor.
Çoğu zaman Physx'ten tam verim alabilmek için 2. bir ekran kartı kullanıldığı da olabiliyor. Physx özelliğini AMD ekran kartlarında da aktifleştirebiliyorsunuz; fakat düşük seviyede. Yüksek seviye Physx ayarları Nvidia marka bir graifk işlemcisi gerektiriyor.
Physx'in bahsettiğimiz oyun ayarları arasında en çok sistem yoran ayar olduğunu söyleyebiliriz. Bu ayarı açtığınızda AMD ekran kartlarında ciddi bir FPS düşüşü karşınıza çıkıyor. Nvidia ekran kartlarında bu düşüş biraz daha az seviyede olsa da oyunlardaki akıcılık kaybolabiliyor. Bu nedenle Physx'i ve Physx'e bağlantılı olarak çalışan Nvidia Hairworks gibi ayarları devre dışı bırakmanız performans açısından fayda edebilir.
Borderlands 2, The Witcher 3, Mafia 2, Batman oyunları Physx efektlerini devre dışı bırakarak performansı artırabileceğiniz oyunlar arasında.
Bahsettiğimiz grafik ayarlarının hangisini değiştirirseniz değiştirin perofrmans anlamında herhangi bir farkın oluşmadığı oyunlar da mevcut. Bu oyunlar ise yetersiz optimizasyon sonucu bilgisayarda sistem kaynaklarınızı verimli kullanamıyorlar. Bu tür oyunları da bu yazımızda listelemiştik:
Bilgisayarlarımızın Kabusu, Evlerden Irak Olası Sıkıntılı Oyunlar
YORUMLAR