Türkiye’de mobil internetin yavaş olmasının nedenini pek çok etkene bağlamak mümkün. Ancak etkenlerin geçici ve kalıcı olanlarını birbirinden ayırmak gerekiyor. İnternet bağlantımızın yavaş olmasının sebebi bulunduğumuz kapsama alanına, hükümet politikalarına, kullandığımız uygulamalara ve web sitelerindeki reklamlara kadar çeşitlenebiliyor.
Dünya üzerinde yapılan araştırmalar “hükümet politikaları” seçeneğini çok önemsemiyor. Çünkü böyle bir yaptırımla karşılaşma olasılığı akıllarına gelmiyor. Ancak yapılan diğer araştırmalar dikkate değer nitelikte ve ülkemizi de bağlıyor.
Reklamlar mobil interneti nasıl yavaşlatıyor?
Bakın geçenlerde ne oldu, Alman Bild gazetesi, reklam engelleme yazılımı kullanan okuyucularının haberlere ulaşımını engelleyeceğini duyurdu. Bu duyuru elbette gelirinin büyük kısmını internet üzerinde gelirini reklamdan kazanan pek çok kurum ve kuruluşun desteklediği bir tutum.
Şimdi bu noktada pek çok reklam barındıran sayfa reklam engelleyen yazılımları aşabilmek, yani “bypass” edebilmek için özel kodlar geliştirmeye çalışıyor. Bu kod parçacıkları bir "blocker" kullanılsa da reklamların gösterilmesine hizmet veriyor. Yani çoğu zaman biz reklamı görmüyoruz ama reklam sunucusuna bağlı kalmaya devam edebiliyoruz. Kısaca tarayıcı ya da uygulama reklam engelliyorsa web sitesindeki bu altyapıya takıldığı için erişim süresi artıyor ve internet yavaşlıyor. Aslında reklam engelleme yazılımları kullanarak sayfaların yüklenme hızını artırdığımızı ve şarjın daha uzun süre gittiğini sanıyoruz ama bu her web sayfası için geçerli olamayabiliyor.
Öte yandan AdBlock tarayıcı ya da eklenti kullanmayanların da bambaşka sıkıntıları var. Reklamların, yönlendirici sayfalarla boğuşuyorlar. Sayfayı aşağı kaydırmaya çalışırken yanlışlıkla parmağıyla reklama dokunan kullanıcılar, asıl sayfadan ayrılmak zorunda kalıyorlar ve internet erişimleri kabusa dönüşebiliyor.
Uygulamalar mobil interneti nasıl yavaşlatıyor?
Özellikle mobil uygulamaların hemen hepsi, uygulamayı yüklerken önemsemediğimiz kullanım şartları sayfasında güncellemeler için mobil interneti ya da Wi-Fi bağlantıyı kullanacağını açık açık yazıyor. Bu noktada mobil cihazlar internete bağlıyken genel olarak arkada çalışan birçok uygulama sürekli olarak güncelleme sorgulayabiliyor. Bu durum sağlıklı internet bağlantısının zaman içinde yavaşlamasına yol açabiliyor. Özellikle oyunlar bunu çok yapıyorlar. Kimi güncelleme için izin sorsa da bazıları mobil sinyali bulduğu anda güncelleme sorgulamaya başlayabiliyor.
Açık alan ve toplu alanlarda mobil internet neden yavaş?
Özellikle kafe ve benzeri mekanlarda kablosuz internet bağlantısı, çok sayıda kişinin kullanması nedeniyle yavaşlayabiliyor. Bu mekanlarda kullanıcılar mobil internet kotalarının azalmaması için Wi-Fi bağlantıları tercih ediyorlar. Ancak bu durum kullanıcı yoğunluğuna yol açıyor. Aynı durum şehir meydanlarında hizmet veren ücretsiz Wi-Fi noktaları için de geçerli. Ne kadar fazla kullanıcı varsa, mobil cihazınızın internet erişimi o kadar yavaş olabiliyor. Sadece hizmet verme amacı güden, altyapısı güçlü olmayan bu mekanlar ve alanlar aslında bu sebepten dolayı daha fazla batarya harcamamıza da neden olabiliyorlar.
Hızlandırılmış mobil çözümler
Mobil erişimden en çok nemalanan altyapılar sosyal medya siteleri. Bu yüzden Facebook'ta paylaşılan haber ve yazılar, hem sosyal ağda, hem de kendi hizmet sunucusundan yayınlanıyor. Bu da sosyal medya sayfasında hızı artırıyor. Google, Twitter, LinkedIn gibi pek çok internet devi, hızlandırılmış mobil sayfalar (Accelerated Mobile Page-AMP) planı üzerine çalışıyor. Bu sistemle hızlandırılan sayfaların Javascript bağlantılı unsurlardan temizlenmesi böylelikle daha hızlanması söz konusu olacak.
Son Söz ve Çözüm
İnternet üzerinde kendini güncellemeye çalışan uygulamalarınızı saptayarak bunları durdurabilirsiniz. Reklam engelleyen tarayıcı eklentilerinin ayarlarını dikkatle düzenlemenizi de tavsiye ederiz. Bu yazılımların son sürümlerini kullanmanız daha faydalı olabilir. Aynı anda birden fazla uygulamanın mobil ağlara bağlanmasını engelleyebilirsiniz. Mesela YouTube’dan video seyrederken web tarayıcınız kapalı olursa, daha hızlı erişim sağlayabilirsiniz. Öte yandan ülkenin genel sorunları için yapabileceğimiz pek bir şey yok. Mobil internet ülkemizde yaptırımlara maruz kalarak da yavaşlayabiliyor.
Türkiye'de Mobil İnternet Kullanımı Terabayt Olarak Ölçümlendi, Sonuçlar Astronomik
Türkiye'de İnternet Kullanımı Neredeyse Toplam Nüfusa Yaklaştı
YORUMLAR