Merhaba, bilgisayarlar özellikle ülkemizde oyun oynamak için en yaygın olarak tercih edilen araçlardan bir tanesi. Bilgisayarımızda oyun oynamak için ise sistemimimizin belli gereksinimleri karşılaması gerekiyor. Günümüzde çıkan oyunların sahip oldukları yüksek grafik özelliklerini karşılayabilmek ve oyunları çalıştırabilmek için belli bir donanım gücüne sahip olmamız gerekmekte. Bu donanım gücü ise bilgisayarımızı oluşturan ekran kartı, işlemci ve RAM gibi parçalardan gelmekte.
{ tableOfContents = 3}
Peki farklı parçaların birleşiminden oluşan oyun bilgisayarının performansını belirleyen kriterler nelerdir? Oyun oynamak için bir toplama bilgisayar ya da dizüstü bilgisayar alacaksak nelere dikkat etmeliyiz? Bu yazımızda küçük enişteniz Tamindir bu konulara değinecek ve bilgisayarınızı oluşturan parçalarda yer alması gereken özellikleri anlatacak.
Bir oyun bilgisayarının performansını tek bir parçanın belirlemeyeceğini belirtmekte fayda var. Bilgisayar performansını bir ekip çalışması olarak düşünün. Ekipteki bir kişinin çok iyi çalışıp diğerlerinin hiç çalışmaması iyi bir sonuç ortaya koymaz.
Bir oyun bilgisayarının en önemli kriteri ekran kartı, işlemci ve RAM gibi parçaların birbirlerine darboğaz yaratmayacak şekilde çalışmaları olacaktır. Yani bu parçalardan birinin yetersiz performans üretmesi diğer parçaların da belli bir performans limitine sahip olması demek oluyor.
Bu donanımların birbirlerine darboğaz yaratmamaları için bu parçaları neye göre seçeceğimize kısaca göz atalım:
İşlemci
Sistemimize işlemci seçerken 3 kritere dikkat etmemiz gerekiyor:
- Mimari
- Frekans
- Çekirdek sayısı
Bu kriterlerden tek birine dikkat edersek yanlış bir işlemci seçimi yapabilmemiz muhtemel.
Çekirdek sayısı günümüz oyunlarında büyük bir öneme sahip ve gelecekte DirectX 12 ile birlikte daha da büyük önem kazanacak. Piyasadaki AMD ve Intel işlemcilerin 2, 4, 6 veya 8 çekirdekli versiyonları bulunmakta. AMD işlemcilerde 4 çekirdekli bir işlemci günümüz oyunlarını oynamanızda yeterli olurken, Intel'de çift çekirdekli işlemciler oyunları oynamanıza yeterli oluyor.
Bu çekirdek sayıları minimum sistem gereksinimleri için geçerli bir durum. Eğer akıcı bir şekilde ve yüksek kalite ayarlarında oynamak istiyorsanız Intel'de 4 çekirdekli işlemcilere, AMD'de 6 veya 8 çekirdekli işemcilere geçiş yapmanız gerekiyor.
Peki Intel'de 2 çekirdekli işlemcilerle oynayabildiğimiz oyunları AMD'de neden 4 çekirdekli işlemcilerle oynayabiliyoruz? İki markanın arasında bu farkın olmasının nedeni işlemci mimarisi, yani işlemcinin üretilme ve çalışma mantığı. İşlemci mimarisi oldukça karmaşık ve teknik bir konu; bu nedenle detaylarını paylaşmak yerine sonuçlara odaklanmak daha iyi olacaktır.
İşlemci mimarisinin ortaya çıkardığı sonuçları yapılan oyun benchmarklarında görebiliyoruz. Bu nedenle satın alacağınız işlemcide güncel oyunlar üzerinde yapılan testlere dikkat etmenizde fayda var.
İşlemcinin GHZ ile ifade edilen çalışma frekansını mimari ve çekirdek sayısı ile kıyaslandığında bu özellik biraz daha az öneme sahip. Yani işlemci satın alırken sadece frekansa dikkat edemeyiz. Elbet ki yüksek frekans göz çıkarmaz. Fakat 3.5 GHZ bir çift çekirdekli işlemci yerine 3 GHZ 4 çekirdekli işlemcinin oyunlarda daha yüksek performans vermesi büyük bir olasılık.
İşlemci oyunlardan gelen hesaplama taleplerini karşılayarak hangi çizimlerin yapılacağını ekran kartına ilettiği için oldukça önemli bir parça. İşlemcinin bu işi aksatarak yapması ve grafik çizim komutarını zamanında iletememesi ne kadar iyi bir ekran kartı kullanırsanız kullanın oyunun takılmasına ve kasılmasına neden olacaktır.
Bu nedenle eğer iyi bir ekran kartı satın almayı düşünüyorsanız işlemcinizi de iyi işlemciler arasında seçmeniz yerinde olacaktır. Az önce de belirttiğimiz gibi iyi bir işlemci seçmek için güncel oyunlarda yapılan benchmark testlerine göz atabilirsiniz.
Microsoft'un DirectX 12 teknolojisinin çok çekirdekli işlemcilerin performansını yukarı çekeceğinden bu bölümün başında bahsetmiştik. Geleceğe yönelik bir sistem oluşturmak istiyorsanız DirectX 12'nin işlemcilerde nasıl bir değişiklik yaratacağına göz atmanızda fayda var.
Ekran Kartı
Ekran kartı oyunlar ile ilgili olarak en çok göze çarpan, en dikkat çeken ve en çok yanlış bilginin söz konusu olduğu donanım. Ekran kartları ile ilgili olarak yaygın olarak yapılan bir yanlış, ekran kartı üzerindeki video belleğin ekran kartının performansını belirlediğine inanılması.
Piyasada yer alan ucuz ekran kartı modelleri üzerinde 8 GB gibi RAM miktarlarını görebilmemiz mümkün. Bu RAM miktarı on binlerce liralık en üst segment ekran kartlarında da bulunabiliyor. Durum böyle olunca iki ekran kartının arasındaki fark ne oluyor?
Ekran kartları arasındaki performans kriterini şu faktörler belirliyor:
- Çekirdek hızı - Mhz
- Veriyolu genişliği - Bit
- RAM türü, frekansı ve miktarı
- Mimari
- Desteklenen arayüz - DirectX, Mantle vs.
Bir ekran kartı alırken yalnızca bu özelliklerden bir tanesine odaklanmak, tıpkı işlemcilerde olduğu gibi büyük bir hata olacaktır. İyi bir ekran kartının kriteri yüksek RAM kapasitesine sahip olması değil, yüksek bir veriyolu genişliğini yüksek çekirdek hızı, yüksek frekansta çalışan video bellekler, iyi bir mimari ve yeni teknolojiler için sunulan destek ile birleştirmesi olacaktır.
Yani ekran kartı seçmek sadece yüksek RAM kapasitesine sahip ekran kartını seçmek kadar kolay bir iş değil. Ekran kartının grafik işlemcisinin çekirdek hızı ne kadar yüksek olursa belli bir süre içerisinde o kadar çok grafiksel işlem yapabilir.
Grafik işlemcisinin bu işlemleri yapabilmesi için ilk önce çizim taleplerinin grafik işlemciye iletilmesi gerekiyor. Video bellek bu noktada devreye giriyor. İşlemciden gelen çizim taleplerini grafik işlemciye ulaştıran video RAM bir köprü görevi görmekte.
Grafik işlemcinizin çekirdek hızından yararlanabilmek için işlemciden gelen çizim taleplerinin grafik işlemcinize etkili ve hızlı bir şekilde iletilmesi gerekiyor. Gelen çizim talepleri ne kadar yüksek hacimdeyse o kadar yüksek video RAM miktarına ihtiyaç duyuyorsunuz.
Bu işlem hacmini oluşturan şeyler ise oyunlarda kullanılan Antialiasing, sis, duman, ışıklandırma gibi görsel efektler. Video RAM'in yüksek olması oyun performansını direkt olarak etkilemiyor, daha çok ne kadar yoğun ve yüksek kalitede görsel efektler kullanabileceğinizi belirliyor.
Bu görsel efektlerin ve modellemelerin aksamadan zamanında yapılabilmesi için video RAM'in frekansı devreye giriyor. GDDR cinsinden ifade edilen video RAM türü video frekans değerinizi belirlemekte.
Şu an piyasada olan ekran kartlarında yer alan GDDR5 türündeki video RAM'ler en yüksek performansla çalışan modeller. Video RAM frekansınız ne kadar yüksekse bellekleriniz grafik işlemcinize o kadar hızlı veri iletebiliyor. Fakat iş burada da bitmiyor. Bu sefer karşımıza veriyolu genişliği çıkmakta.
Bit cinsinden ifade edilen veriyolu genişliği de grafik işlemcinize video belleğinizden ne kadar çok veri iletilebileceğini belirliyor. Veriyolu genişliğini bir otoyla benzetebiliriz. İşlemcinizden gelen ve video belleğinizde grafik işlemcinize iletilmeye hazır bekletilen çizim talepleri veriyolu adlı verilen bu otoyol üzerinden geçiyor.
Otoyolunuz ne kadar genişse o kadar fazla araba o yol üzerinden yolculuk edebiliyor. Yani daha karmaşık hesaplamalar gerektiren, bolca görsel efekt gerektiren oyunlarda veriyolu genişliğinin önemi bir adım öne çıkıyor.
Grafik işlemcilerin sahip olduğu mimari ise oldukça fazla teknik detaya sahip bir konu. Nvidia ve AMD grafik işlemcileri kendilerine has yapılandırmalara sahipler. Bu teknik yapılara değinmek yerine sonuçlara odaklanmak, tıpkı işlemcilerde de önerdiğimiz gibi zamandan kazanmamıza yardımcı olacak.
Grafik işlemcilerinin mimarilerinin sunduğu avantajlar oyunlar üzerinde yapılan benchmark testlerinde kendini gösteriyor. Mimarinin az önce anlattığımız temel ekran kartı çalışma prensibinde kuralları değiştiren etkileri olabiliyor.
Ekran kartınızın desteklediği arayüz geleceğe yönelik olarak oluşturacağınız sistemlerde ön plana çıkıyor. Yeni arayüzü destekleyen ekran kartları size daha kaliteli ve daha yüksek performanslı oyunlar oynayabilme imkanı veriyor. Şu an yaygın teknoloji olan DirectX 11 arayüzü bir süre sonra yerini DirectX 12'ye bırakacak ve oyunlarda ciddi değişmeler göreceğiz. Bu değişimlere bu yazı üzerinden göz atabilirsiniz:
RAM
Oyun bilgisayarları söz konusu olduğunda RAM ile ilgili olarak yaygın olarak düşülen hatalardan biri yüksek RAM frekansının veya yüksek bellek miktarının oyun perofrmansını yükselteceğine inanılması.
Bu durum kısmen doğru olabilir. Oyunlar söz konusu olduğunda eğer çok eski bir sistem kullanıyorsanız ve DDR1 - DDR2 türündeki düşük frekansla çalışan belleklere sahipseniz daha yüksek frekansa sahip DDR4 veya DDR5 bellekler kullanan bir sisteme geçmeniz performans artışı sağlayabilir.
Fakat zaten 1333 MHZ veya üstündeki frekanslarda çalışan bir RAM sahibiyseniz ve daha yüksek frekanslı bir RAM'e geçmek istiyorsanız sonuç sizin için hayal kırıklığı yaratabilir.
Çünkü güncel RAM'ler üzerinde yapılan testlerde oyunlarda 1333 MHZ üzerindeki RAM modülleri ile 1333 MHZ RAM modülleri arasında gözle görülür bir performans artışı yakalanmıyor. Hatta DDR 3 RAM'ler ile DDR 4 RAM'ler arasında da yine gözle görülür bir fark bulunmamakta.
Peki iyi bir oyun bilgisayarı kaç GB RAM'e sahip olmalı? Cevabımız yeteri kadar. Çünkü gereğinden fazla miktarda RAM'in size performans anlamında etkisi maalesef yok. Elbet ki fazla mal göz çıkarmaz; fakat oyun bilgisayarınızı toplarken belli bir bütçeye sahipseniz ve sisteminize fazladan RAM ekleyemediyseniz üzülmeyin.
Peki oyun bilgisayarınızda ne kadar RAM'e ihtiyaç olduğunu nereden anlayabilirsiniz? Bu ihtiyacı belirlemek için güncel oyunların sistem gereksinimlerine göz atmanız yeterli. Şu an için genel olarak 8 GB RAM yeni nesil oyunlar için yeterli olmakta. Gelecekte bu ihtiyacın artması muhtemel; bu nedenle oyunların sistem gereksinimlerini düzenli olarak takip etmenizde fayda var.
SSD
İyi bir oyun bilgisayarında SSD olması şart mı? Bu saorunun cevabı hayır. SSD'lerin oyun bilgisayarları için bir gereklilik olduğu söylenemez; çünkü bu donanımlar oyun performansı ile ilgili herhangi bir katkıda bulunmamaktalar.
Bir depolama birimi olan SSD'lerin bilgisayarınıza yapacağı katkı bilgisayarınızın veri transferlerini ve yükleme işlemlerini daha hızlı yapmasına yardımcı olmak olacaktır. Yani SSD kullandığınız bir bilgisayarda daha yüksek FPS değerleri yakalamayacak, bunun yerine oyunlar açılırken veya kayıt dosyalarını yükleyip oyununuza devam ederken daha kısa yükleme süreleri elde edeceksiniz.
SSD'nin bir diğer büyük avantajı da işletim sisteminizin çok daha hızlı şekilde açılıp kapanmasına yardımcı olmasıdır. Eğer belli bir bütçeye sahipseniz ve oyun bilgisayarı toplarken ana odağınız performanssa SSD'leri es geçebilir ve klasik sabit diskleri tercih edebilirsiniz. Eğer bütçe konusunda esnekseniz ve biraz lükse kaçmak istiyorsanız SSD'leri tercih edebilirsiniz.
Sonuç
Bilgisayarınıza işlemci, ekran katı, RAM gibi donanımları seçerken nelere dikkat edeceğinizi yukarıda anlattık. Eğer yüksek performanslı bir oyun bilgisayarı oluşturmak istiyorsanız parçalarınızı seçerken bahsettiğimiz kriterlere dikkat ederek bütçenizin el verdiği en yüksek performanslı parçaları birleştirmeye özen gösterin. Bir parça diğerlerine göre daha zayıf bir halka olursa sisteminizin genel performansının da düşeceğini göz önünde bulundurun.
İyi bir oyun bilgisayarının nasıl olması gerektiği ile alakalı paylaşacaklarımız bu kadardı. Umuyoruz ki sizler için faydalı olmuştur. Sizin için iyi bir oyun bilgisayarının en önemli özelliği nedir? Aşağıda bulunan yorumlar kısmında düşüncelerinizi bizimle paylaşmayı unutmayın. Bunun gibi içeriklere, güncel oyun ve teknoloji haberlerine anında ulaşmak için Tamindir'i takipte kalmayı unutmayın.
YORUMLAR