Hayatımızın her alanında varlığını hissettiren ve çoğu alışkanlığımızı yeni baştan oluşturan internet teknolojisi hiç şüphesiz alışveriş konusunda da mekandan ve zamandan bağımsız farklı bir eğilim sunuyor. "İnternetten alışveriş yapmak çok riskli!", "İnternetten bir şey alırsan dolandırılırsın!" gibi tabuların hala yıkılmadığı gerçeğini kabul ederek, bu yazımızda ödeme güvenliğini sağlamanın ipuçlarını paylaşmaya çalışacağız.
İnternet Alışverişlerinde "Güven" Fobisini Yenmenin Yolları
"Aman canım internetten bir şey alınır mı!" gibi içi pek doldurulamayan ve mübalağalı genellemeler içeren düşüncelere katılmak günümüz dünyasında pek mümkün olmasa da internet dünyası da bütünüyle pür pak değil elbette. Risklerin yoğun surette var olduğu internet alışverişlerinde neyse ki önemli bir sorun olan "mecra" problemi B2C (işletmeciden tüketiciye) portalların çoğalmasıyla ortadan kalktı diyebiliriz. Nitekim önceleri internet alışverişi üzerine yapılan tartışmalarda "acaba şu site güvenli midir?" gibi uçsuz bucaksız bir sorun sarmalına girerken artık B2C portalları sayesinde (n11, Gittigidiyor, Aliexpress gibi) güvenilir tüm satıcılar tek platformda toplanmış oldu. B2C sisteminde ilk etapta satıcıya değil havuza ödeme yaptığınız için mağdur edilme olasılığı büyük ölçüde azalıyor.
Örneğin bir B2C platformunda A satıcısından bir ürün aldınız. Ödeme öncelikle sistemin havuzuna aktarılıyor. Ürün size gelip, siz onay butonuna basmadığınız sürece ücret satıcıya aktarılmıyor ve böylece ürün/hizmet uyuşmazlıklarında sistem sizi korumuş oluyor.
Her ne kadar problemin biri büyük ölçüde çözülmüş olsa da önemli bir sorunsalımız daha var. Ödeme..!
Ödemeyi nasıl yapacağız? Kredi Kartı girersek başımıza iş açılır mı?
Bunun detayına inmeden, öncelikle kart çeşitlerini tanıyalım.
Sanal Kart, Debit Kart, Kredi Kartı, Ön Ödemeli Kart Gibi Kavramlar Neyi ifade Ediyor?
Prepaid, yani diğer bir ifadeyle ön ödemeli kart internet alışverişleri için en elverişli ödeme biçimidir. Nitekim adından da anlaşılacağı üzere bakiyesi hesabınızda/kartınızda yüklü olan meblağ ile sınırlıdır. Örneğin 100 lira bakiyeniz varsa kartınız maksimum 100 ₺ tutarında işlem yapar. Eksiye düşme derdi, borçlandırma riski yoktur. İngilizce adı Debit Card olan banka kartları (ATM Kartı) da bir ön ödemeli kart olup, internet alışverişlerinde güvenle kullanılabilir.
Bir ön ödemeli kart çeşidi olan sanal kartlar ise vadesiz hesap veya kredi kartına bağlı olarak çalışır. Limitini siz belirlersiniz ve eksiye düşme borçlandırma tehlikesi yoktur. Hal böyle iken internet alışverişlerimizde mutlaka ön ödemeli kart kullanmalı ve kredi kartımızı mümkün olduğu sürece sanal poslardan geçirmemeliyiz. Fakat internetten taksitli alışveriş yapma ihtiyacı doğduğunda ise ister istemez bu tezimizden taviz vermek durumundayız. Nitekim sanal kartlar ön ödemeli olduğu için taksit işlemlerinde işe yaramaz. Her ne kadar güvenli bir B2C portalı da olsa prensibimizden vazgeçmemeli, kredi kartımızın bilgilerini girmemeliyiz. Bunun yerine kartımızı BKM Ekspress gibi uygulamalara tanıtıp, ödeme aşamasında "BKM Ekspress" seçeneğini tercih etmeliyiz. BKM Ekspress üzerinden taksitli alışveriş de yapılacağı için ödememizi güvenli bir şekilde gerçekleştirmiş olacağız.
Netice itibarıyla ATM kartı ve sanal kartlar ön ödemeli kartlar olduğu için yüklediğimiz bakiye kadar işlem yapabiliriz. Eksiye düşme tehlikesi olmadığı için internet alışverişlerinde güvenli bir ödeme yöntemidir. Kullanmadığımız zaman bakiyesini 0'da tutarak riskleri kolayca bertaraf etmiş oluruz.
En kötü ihtimali düşünelim! Diyelim ki ATM kartımızın bilgileri çalındı.
Endişe etmeye gerek yok çünkü bakiyesini sıfırladığımız veya çok az bir bakiye bıraktığımız için tehlikeyi bertaraf etmiş olacağız.
Fakat kredi kartları için durum aynı değil. Kredi kartları ise her ay belli bir limiti olan özel kartlar olduğu için internet alışverişlerinde mümkün olduğu sürece kullanmaktan imtina etmemiz gerekiyor.
YORUMLAR