Google Chrome ve Internet Explorer ile birlikte dünyanın en popüler internet tarayıcılarından bir tanesi olan Mozilla Firefox, girdiğimiz internet sitelerinin güvenli olup olmadığını ya da ne kadar güvenli olduğunu çok basit bir şekilde bize gösteriyor. Fakat pek çok kullanıcı bu göstergelere dikkat etmeyerek zaman zaman zararlı internet siteleri nedeniyle hasar görebiliyor. Bu yazımızda sizlere Firefox ile bir web sitesinin güvenli olup olmadığını nasıl anlarsınız, detaylı olarak anlatacağım.
Boş vakitlerimizde, çalışırken, yolculuk ederken, okulda, evde ya da herhangi bir yerde internet kullanım oranlarımız arttıkça, bundan istifade etmek isteyen kişilerin yani bir nevi hackerların da sayısı artıyor. Özellikle deneyimsiz ya da az tecrübeli bilgisayar ve internet kullanıcılarını hedef alan hackerlar, hazırladıkları zararlı internet siteleri ile istediklerini ele geçirebiliyor. Bunu engellemek ise sizin elinizde. Eğer internete erişimi Firefox tarayıcı ile sağlıyorsanız, girdiğiniz web sitelerinin güvenli olup olmadığını, doğrulandığını, kimlik bilgilerini paylaşıp paylaşmadığını hemen arama çubuğunun solunda sunuyor. Girişi daha da uzatmayarak Mozilla Firefox ile girdiğiniz sitelerin güvenli olup olmadığını nasıl anlayabilirsiniz hemen anlatalım.
Firefox üzerinde belki daha önce dikkatinizi çekmiştir fakat çekmediyse hemen şimdi kontrol edebilirsiniz. Girdiğiniz web sitelerini adının yazdığı arama çubuğunun hemen solunda bir ikon bulunuyor. Bu ikon "Site Kimliği Düğmesi". Site kimliği düğmesi sayesinde sitelerin hakkında daha fazla bilgi edinebiliyor ve güvenlik seviyesinin ne durumda olduğunu öğrenebiliyorsunuz. Fakat burada göreceğiniz toplam 5 farklı ikon bulunuyor ve tüm ikonların anlamı farklı.
Yukarıdaki görselde kırmızı ok ile gösterilen ikon site kimliği düğmesi. Bu ikon sizin girdiğiniz sitelerin kimlik bilgilerini sunuyor ve aynı zamanda ne derece güvenli olduğunu belirtiyor. Eğer daha önce girmediğiniz bir siteye giriyorsanız bu ikona bakarak gerekli bilgilere ulaşabilirsiniz. Özellikle online alışveriş, banka ve ödeme işlemleri ile ilgili girdiğiniz fakat daha önce kullanmadığınız bir web sitesine girdiyseniz, bu ikonu kullanmanızı ve tedbirli davranmanızı tavsiye ediyorum.
Site Kimliği Düğmesi Üzerinde Görebileceğiniz 5 Farklı İkon:
- Gri Dünya
- Gri Uyarı Üçgeni
- Turuncu Uyarı Üçgeni
- Gri Asma Kilit
- Yeşil Asma Kilit
Site kimliği düğmesi olarak görebileceğiniz 5 farklı ikon yukarıdaki listede yazan şekilde oluyor. Peki bunların anlamları neler ve ne demek istiyorlar diyorsanız, hemen hepsine kısa kısa değinelim.
Gri Dünya
Eğer girdiğiniz bir web sitesi için site kimlik düğmesinde gri dünya simgesini görüyorsanız, sitenin kimlik bilgisi sağlamadığını anlayabilirsiniz. Bunun anlamı ise Firefox ve site arasındaki bağlantının şifrelenmedği yada belirli kısmının şifrelendiğidir. Aslında bu ikon güvenli olarak kabul edilmemeli fakat şöyle bir durum var ki, pek çok web sitesi hassas bilgilerini Firefox ile paylaşma ihtiyacı duymaz. Hatta hassas bilgilerin paylaşılmasına gerek yoktur. Bu nedenle bu ikonu gireceğiniz sitelerin büyük çoğunluğunda görmeniz normal. Şifreleme yada kimlik doğrulama ihtiyacı duymayan siteler de bu simgeyi görmeniz normal.
Gri Dünya ikonu ile ilgili dikkat etmeniz gereken önemli bir nokta ise banka, kredi kartı yada kimlik numaranız gibi önemli bilgilerinizi gireceğiniz sitelerde bu ikonun olmaması gerektiğidir. Eğer bu tür önemli bilgileri girecekseniz ve siteyi bilmiyorsanız, Gri Dünya ikonunu gördükten sonra girmemenizi ve sitenin gerçekten güvenilir olduğunu onaylamanızı öneriyorum.
Gri Uyarı Üçgeni
Gri uyarı üçgeni simgesini gördüğünüz siteler de gri dünya ikonlu siteler gibi kimlik bilgisi sağlamıyor. Fakat bu simgeyi gördüğünüz sitelerdeki verilerin kısmen şifrelendiğini biliyoruz. Yinede bazı kısımları şifrelenmeyen bu siteler tamamen güvenli olarak geçmiyor. Örneğin site üzerindeki yazıları yada diğer içerikler şifreleniyorken, sitedeki görseller şifrelenmiyorsa bu tür sitelerde gri uyarı üçgeni simgesini göreceksiniz.
Site Kimliği Düğmesi olarak gri uyarı üçgenini görüyorsanız, bu tür sitelere de kimlik, banka yada kredi kartı gibi önemli bilgilerinizi girmeden, yüzde 100 güvenli olduğundan farklı yollar ile emin olmanızı öneriyorum.
Turuncu Uyarı Üçgeni
Rsimde gördüğünüz üzere turuncu uyarı üçgen girmeye çalıştığınız web sitesinin kimlik bilgisi sağlamadığını işaret ediyor. Aslında bu tür siteleri açmaya çalıştığınızda, web sitesine giriş yapmadan önce Firefox size bir uyarı ekranı getirerek burada size sitenin güvenli olmadığını ve devam etmemeniz gerektiğini söylüyor. Bu tür siteler genelde firmaların yada büyük firmaların sitelerini bir kaç harf değişiklik ile kopyalarak önemli bilgilerinizi çalmak amacıyla kurulmuş siteler. Bu nedenle Mozilla Firefox üzerinde gireceğiniz sitenin güvenli olmadığını söyleyen bir uyarı ekranı ile karşılaşırsanız, sitenin gerçekten güvenli olduğunu bilmiyorsanız devam etmeyin.
Turuncu uyarı üçgeni ile karşılaşmanız için Firefox'un sizi daha önce uyarmasına rağmen, ayrıcalık tanıyarak girmekte ısrar edip, giriş yapmış olduğunuz sitelerde gezinmeniz gerekiyor. Oldukça önemli olan bu ikonu gördüğünüz taktirde sitenin güvenli olduğunu bilmiyorsanız çıkış yaparak kullanmamanız yararınıza olacaktır. Ayrıca siteye giriş yaparken ayrılcalık tanıdığınız için sayfa yenilemesinde ikon turuncu uyarı üçgeninden gri dünyaya dönüşecektir.
Bu tür engellenen, uyarı veren yada turuncu uyarı ikonu görünen sitelere kesinlikle kimlik, banka yada kredi kartı gibi bilgilerinizi girmemenizi şiddetle öneririm.
Gri Asma Kilit
Site kimliği düğmesi gri asma kilit olarak görünüyorsa bunun anlamı web sitesinin kimliğinin doğrulandığıdır. Bir diğer deyişle, Firefox ile web sitesi arasındaki bağlantı şifreleniyor. Böylelikle dinlemeler önlenebilir hale geliyor.
Bu simgeye sahip olan siteler güvenli olarak nitelendiriliyor. Çünkü alan adları doğrulanmış. Alan adını doğrulamak için gerekli sertifikayı satın alan kişi ya da kurumlar, böylece ziyaretçilerine sahte bir web sitesi olmadığını gösteriyor.
Bu simgeye sahip olan siteler hakkında daha fazla ve detaylı bilgiye ulaşmak için gri asma kilit simgesine tıklayabiliyorsunuz. Tıkladıktan sonra açılan pencerede hangi siteye bağlandığınızı ve doğrulama işleminin hangi sertifika ile yapıldığını gösteriyor.
Gri asma kilit ikonlu web sitelerinin güvenilir olmasının nedeni, verilerin şifrelenmesidir. Bu sayede kişisel ya da kurumsal bilgileriniz site üzerinden farklı kişilerce ele geçirilemiyor.
Önemli! Her ne kadar güvenli bir ikon olsa da, bu ikonu taşıyan siteler sadece kimlik doğrulaması yapmıştır. Yani sadece alan adının geçerli olduğunu ve bağlantının şifrelendiğini bilebiliyoruz. Bunun dışında kime ait oldukları doğrulanmadığı için, girdiğiniz sitenin tam olarak hangi isim yada kuruluşa ait olduğundan emin olamıyorsunuz. Yukarıdaki görselde göreceğiniz üzere Tumblr gri asma kilit ikonuna sahip ve ziyaretçilerinin bağlantılarını şifreleyerek bilgilerinini çalınmasını engelliyor. Fakat Tumblr'ın gerçek sahibini bu ikondan anlamamızmümkün değil. Her ne kadar Tumblr'ın sahibinin Yahoo olduğunu biliyor olsak da, farklı bir site için sahibini bilemeyebiliriz. Bu nedenle yinede tedbirli davranmak gerekiyor diye düşünüyorum.
Yeşil Asma Kilit
Güvenebileceğiniz ve gönlünüz rahat bir şekilde girebileceğiniz sitelerin site kimliği düğmesi yeşil asma kilit olmalıdır. Elbette gireceğiniz her sitede bu ikonu aramanıza gerek yok. Fakat kişisel ve önemli bilgilerinizi vereceğiniz sitelerde bu ikonun olması işlemlerinizi güvenli bir şekilde yaptığınızı gösterir.
Yeşil asma kilit temel olarak girdiğiniz sitelerin EV yani Extended Validation sertifikası ile adresinin doğrulandığını belirtir. EV sertifikaları diğer doğrulama sertifikalarına göre çok daha zorlu süreçler sonucunda alınabilen özel bir sertifika türü.
Gri asma kilit simgesi de girdiğiniz sitenin güvenli olduğunu gösterir fakat yeşil asma kilit hem hem bağlantının hem de alan adı sahibinin güvenilir ve bilindik firmalar olduğunu kanıtlar. Yani Twitter'a girdiğinizde yeşil asma kilidi gördüğünüz için Twitter'ın sahibinin gerçekten Twitter şirketi olduğunu anlayabilirsiniz. Aynı zamanda Twitter üzerinde bağlantı şifrelendiği için site üzerinde gireceğiniz bilgiler çalınmaya karşı korunmaktadır.
Yeşil asma kilit simgesinin bir diğer farkı ise hem simge olarak gelmesi hem de firmanın adını yeşil renkli olarak arama çubuğunun sol tarafında göstrmesi.
Firefox ile girdiğiniz web sitelerinin güvenli olup olmadığını site kimliği düğmesinin ikonlarına bakarak bu şekilde anlayabiliyorsunuz. Yazı boyunca sıkça tekrarladım fakat son bir defa söylemekte fayda görüyorum. Girdiğiniz sitelere kimlik bilgisi, banka yada kredi kartı bilgisi gibi çok önemli bilgiler verecekseniz, güvenli olup olmadıklarından hem ikon hem de farklı yöntemler ile emin olmanız gerekiyor. Aksi taktirde sıkıntı yaşayabilirsiniz.
Mozilla Firefox'u indirmek için Firefox İndir linkine tıklayabilir yada aşağıdaki indirme bağlantısını kullanabilirsiniz.
YORUMLAR