Dünya Kaç Yaşında? Dünya Kaç Yaşında Ölecek?
Dünya kaç yaşında ve Dünya'nın ne zaman sona ermesi bekleniyor? Bu sorular üzerinden hareketle kısa bir tarihi yolculuk yapmanızı sağlayacak yazı hazırladık.
Dünya kaç yaşında sorusu bir gün her insanın merak edip sormaya başladığı soruların başında geliyor. Dünya milyarlarca yıldır var ve uzun bir zamandır insanlara ev sahipliği yapmaya devam ediyor. Güneş Sistemi'ne en yakın üçüncü gezegen olmasının yanı sıra Güneş Sistemi'nde yaşama en elverişli gezegendir.
Dünya dışında keşfedilmesi gereken sayısız gezegen bulunuyor. Evrende en azından insanların şu anki durumda yaşaması mümkün olan gezegenlerin mutlaka var olduğu varsayımına güveniliyor ve bu nedenle yeni gezegenler araştırılıyor.
Yeni bir gezegen arayışının en önemli sebebi elbette ki Dünya'nın da bir ömrünün olmasıdır. Son kavramının akıllara hayretlik verecek büyüklükte evren için kullanılması pek doğru olmasa da Dünya gibi üzerinde canlıların yaşadığı gezegenlerin ve hatta herhangi bir canlı barındırmamasına rağmen dışarıdaki tehditlere karşı açık hedef olan gezegenler için pekâlâ geçerlidir.
Dünya'nın kısa tarihine ve ömrüne şöyle bir göz attığınızda siz de yeni bir yaşanabilir gezegen arayışlarının gerçekten çok önemli olduğunu fark edeceksiniz.
Dünya Kaç Yaşında ve Bunu Nasıl Biliyoruz?
Dünya'nın yaşı 4,54 milyardır. Küçük bir küre ya da Dünya haritasına baktığınız zaman gördüğünüz şeyler karşısında kesinlikle etkilenmişsinizdir. Dünya'nın sanıldığından da büyük olduğunu fark etmenizi sağlayan bu detaylar 4,5 milyar yıldan daha uzun bir süreden beri var.
Peki, bilim insanları gezegenin yaşını hesaplarken hangi yöntemlere başvurdu? Aslına bakacak olursanız bu süreç gözlemden matematiğe kadar hemen hemen her şeyi içeriyor.
1800'lü yıllarda bilim insanları gezegenin yaşını belirlemeye çalıştı. İpuçlarından yola çıkılarak bazı tahminlerde bulunuldu. Örneğin 1862 yılında ünlü fizikçi William Thomson, Dünya'nın 20 milyon ila 400 milyon yaşında olduğunu gösteren çalışmasını paylaştı.
Bunun insan ömrüne göre oldukça uzun bir zaman olduğu doğrudur ama Dünya'nın 400 milyon yaşında olmasının gezegenin hâlâ ilk günkü gibi genç olmasını sağlaması gerekiyor. Bunun mümkün olabilmesi için en azından evrenin geri kalanına kıyasla gözle görülür bir fark olmalıdır.
Thomson'ın tahmini ile Dünya'nın gerçek yaşı arasında inanılmaz bir fark olsa da onun gözlemleri ve hesaplamaları, bilimsel açıdan doğru bir teknikti. Gittikçe daha da karmaşık bir hâle gelen tarihleme tekniklerimizi radyometrik tarihlemenin gelişimine borçlu olduğumuz söylenebilir.
Radyometrik tarihleme radyoaktif bir izotopun varlığına dayanan maddenin yaşını belirler. Radyoaktif izotoplar zamanla bozunan izotoplardır. Bir maddedeki radyoaktif izotopun varlığını bilinen bolluğu ya da bozunduğu bilinen izotopun varlığı ile karşılaştırıldığında o maddenin ne kadar süredir var olduğu öğrenilebilir.
Karbon tarihlemede sadece yaşam döngüsünün bir parçası olarak karbon alan bir hayvan, bitki gibi canlılara ait olan unsurların tarihlendirilmesi mümkündür. Jeolojide bilim insanları karbondan çok daha uzun bir yarı ömre sahip radyoaktif izotoplar kullanır.
Gezegendeki en eski kayalar, kızgın metallerden katılaştı. Bu kayalar az miktarda Uranyum-238 içeriyor. Bir kaya katılaştığında içindeki izotoplar kilitlenir ve çürümeye başlar. Uranyum-238'in yarı ömrünü bildiğimizden o kayanın oluşmasından bu yana ne kadar zaman geçtiğini de tahmin edebiliriz.
Bilim insanları, birkaç on yılını gezegenin en eski kayalarını bulmak için harcadı. Batı Avustralya'da 4,4 milyar önce Dünya'nın oluşumundan kısa bir süre sonra ortaya çıkan ve Dünya'nın bilinen en eski parçası olan zirkon kristali bulunuyor.
Sorun şu ki gezegende kayalar sürekli olarak geri dönüştürülüyor. Bu durumda en eski kayamızın gerçekten de en eski kayamız olduğundan nasıl emin olabiliriz? Bilim insanları, bu sorunun üstesinden gelmek için meteor parçacıklarını ve Ay'a ait örnekleri inceleyip tarihlendirdi. Buradan elde edilen sonuç önceki hesaplama ile hemen hemen aynı çıktı.
Bütün hesaplamalar bize aynı tarihi verdiği için Dünya kaç yaşında sorusuna verilen cevabın doğru olduğu düşünülüyor. Yine de küçük de olsa bir yanılma payının olduğunu göz önünde bulundurmakta fayda var.
Dünya Kaç Yaşında Ölecek?
Neredeyse 1 milyar yıl içinde buharlaşmanın had safhaya çıkması ve karbon döngüsünün sona ermesi bekleniyor. Bu olayı takip eden birkaç milyar yıl içinde ise manyetosferin bozulması, Dünya'nın yüzey sıcaklığında inanılmaz bir artış meydana gelmesi öngörülüyor. Bütün bunların sonunda ise Dünya'daki yaşam son bulacaktır.
Dünya'nın mevcut yörüngesinin genişlemesi ile 7 milyar yıldan biraz daha uzun bir süre sonra gezegenin Güneş tarafından yok edilmesi de olasılıklar arasında yer alıyor.
Gezegenin yok olmasında rol oynayan en önemli faktörler arasında elbette ki insan müdahalesi de var ancak gezegenin yok olmasına neden olan tek etken bu değildir.
Dünya hakkında daha fazla bilgi mi almak istiyorsunuz? Dünya'nın katmanlarını da inceleyebilirsiniz.