Bilgisayarınızın Açılma Hızını Nasıl Artırabilirsiniz?

Birçoğumuz bilgisayarlarımızı yeniden başlatmaktan çekiniriz. Çünkü eğer yeterli donanımlara sahip değilsek ve gerekli ayarları düzenlemediysek, bilgisayarı yeniden başlatmak dakikalar sürebilir. Eğer siz de uzun süredir bilgisayar yavaş açılma sorunundan muzdaripseniz size iyi önerilerimiz var. İşte bilgisayarın açılış hızı arttırmak için uygulayabileceğiniz bazı yöntemler...

Açılışta Bilgisayar Hızlandırma Yöntemleri

• BIOS Fast Boot Ayarı
• Windows Başlangıcında Çalışan Gereksiz Uygulamaları Temizlemek
• Başlangıç Ekranındaki Geri Sayım Ayarlarını Düzenleyin
• Kullanılmayan Donanımları Etkisizleştirin
• Depolama Aygıtınızı Düzenli Olarak Temizleyin
• RAM Hızınızı Kontrol Edin
• Gereksiz Yazı Fontlarını Silin
• Bilgisayarınıza Static Bir IP Atayın
• Solid State Drive Kullanın

BIOS Fast Boot Ayarı

Bilgisayarınızı ilk kez kurduğunuzda, BIOS sizin işlerinizi en rahat ve sorunsuz şekilde yapabileceğiniz gibi ayarlanmıştır. Fakat isteğinize göre bazı ayarları etkisizleştirerek daha iyi performans elde edebilirsiniz. Bilgisayarınızı başlattığınız sırada DEL (veya biosa girmek için bilgisayarınızda hangi tuşa basmanız gerekiyorsa) tuşuna basarak BIOS ayarlarınıza giriş yapabilirsiniz. Bilgisayar açılış hızını arttırmak için BIOS'ta yapmamız gereken en önemli ayar, “Quick Boot” sekmesini kapatarak depolama aygıtınızı ilk sürücü olarak atamaktır. Yani bu durumda depolama aygıtınızın en üstte olması gerekir.

Eğer nispeten daha yeni bir anakarta sahipseniz bilgisayar hızlı açılma işlemini çok daha kolay hale getiren BIOS ayarları bulunmaktadır. Özellikle Windows 10 ve üzeri işletim sistemlerini destekleyen anakartların BIOS ayarlarında "Windows 10-11 WHQL Support" ayarı bulunur. Bu ayar, bilgisayarın başlangıçta yaptığı otomatik test işlemlerini atlayarak direkt olarak bilgisayarı çalıştırmasını sağlar. Ayarı aktif hale getirmek için BIOS ayarlarına girdikten sonra "Seçenekler" içerisinde "Fast Boot" sekmesini arayın. Unutmayın, her anakart sağlayıcısının ve her modelin farklı BIOS yazılımı olabilir. Bu noktada BIOS üzerinde değişiklik yapmadan önce internette anakart modelinizle birlikte arama yapmanızı ve ayarlarınızı tam olarak nasıl değiştirebileceğiniz öğrenmenizi öneririz.

Windows Başlangıcında Çalışan Gereksiz Uygulamaları Temizlemek

Bilgisayar açılış hızını en çok etkileyen faktörlerden biri de başlangıç uygulamalarıdır. Özellikle bazı uygulamalar, yüksek değerlerde RAM işgal etmesi ve açılışta sahip olduğu optimizasyon sorunları sebebiyle bilgisayarın yavaş açılmasına neden olabilir. Bilgisayarı daha hızlı açmak için, işinize yaramayan tüm başlangıç uygulamalarını kaldırmanızı öneririz. Windows 10 ve Windows 11'de başlangıçta açılan uygulamaları aşağıdaki adımları izleyerek rahatlıkla düzenleyebilirsiniz.

• Ctrl+Shift+Esc tuşlarına basarak Görev Yöneticisi'ni açın.
• Yukarıda veya sol tarafta yer alan sekmeden "Başlangıç Uygulamaları" seçeneğine tıklayın.
• Başlangıçta çalışmasını istemediğiniz uygulamanın üzerine sağ tıklayarak "Devre dışı bırak" seçeneğini işaretleyin.

Başlangıç Ekranındaki Geri Sayım Ayarlarını Düzenleyin

Eğer bilgisayarınızda çift işletim sistemi kuruluysa açılışta size hangi işletim sistemini çalıştırmak istediğinizi soran bir ekranla karşılaşırsınız. Windows için genel olarak bu ekranın varsayılan geri sayım süresi 30 saniye olarak belirlenmiştir. Bu süreyi msconfig  > önyükleme  > zaman aşımı sekmesindeki değeri değiştirerek düşürebilirsiniz.

Kullanılmayan Donanımları Etkisizleştirin

Bilgisayarınız her açılışta sistemde tanımlı olan tüm donanımı teker teker yükler ve açılış hızının yavaşlamasına neden olur. Bunu ortadan kaldırmak için kullanmadığımız sürücüleri belirleyerek etkisiz hale getirmeliyiz. Örneğin bunlar disket sürücüleri, Bluetooth sürücüleri, faks-modem sürücüleri ve bilgisayarımız kablo yardımıyla internete bağlanıyorsa Wi-Fi (kablosuz ağ) sürücüleri olabilir. Windows başlangıç çubuğunun arama kısmından aygıt yöneticisini çalıştırdığımızda, karşımıza gelecek listeden kullanmadığımız sürücülerin üzerine sağ tıklayarak “Devre dışı bırak” butonuna tıklayarak etkisizleştirebiliriz. Bu sayede açılış sırasında yüklenen sürücülerin sayısını azaltarak başlangıç performansını arttırmış oluruz.

Gereksiz Yazı Fontlarını Silin

Windows, bilgisayar açıldığı sırada birçok yazı fontunu yükler. Yazı fontlarının yüklenmesi, çok büyük bir sorun olarak düşünülmediği halde başlangıç süresinin uzamasında etkin bir rol oynamaktadır. Bilgisayarımızda bu kadar çok yazı fontu kayıtlı olduğu halde birçok ev kullanıcısı bunların sadece çok küçük bir bölümünü kullanmaktadır. O halde kullanmadığımız yazı fontlarını gizleyerek veya başka bir değişle başlangıçta yüklenmesini engelleyerek açılış hızımızı arttırabiliriz. Peki bunu nasıl yapacağız?

• Arama kutucuğuna "Yazı Tipleri" yazın ve gelen dosyaya tıklayın.
• Burada kullanmadığınız yazı tiplerinin üzerine sağ tıklayarak gizleyin.

Depolama Aygıtınızı Düzenli Olarak Temizleyin

Bilgisayar hızlandırma yöntemleri arasında depolama aygıtının düzenlenmesi, büyük önem taşımaktadır. Özellikle HDD'lerde disk birleştirme işleminin gerçekleştirilmesi, RAM ve işlemcinin verilere çok daha hızlı ulaşmasını ve dolayısıyla bilgisayarın hızlı açılmasını sağlar. Aynı zamanda Çöp Kutusu gibi lokasyonlarda yer alan gereksiz dosyaların silinmesi de bilgisayarı hızlı açma işlemi için yardımcı olur. Eğer bilgisayarın çok daha hızlı açılmasını istiyorsak Windows'un yer aldığı depolama aygıtının hiçbir zaman tam kapasite dolu olmaması gerekir.

Öte yandan Windows'un hızlı açılmasını sağlamak için yapabileceğiniz bir diğer yöntem de işletim sistemini ayrı bir depolama aygıtına kurmaktır. Elinizde bulunan nispeten az depolama kapasitesine sahip SSD ve HDD'lerinizi bilgisayarınıza bağlayarak format seçenekleri içerisinde Windows'u bu aygıta kurmayı tercih etmek, işlemlerinizi hızlandırabilir. Fakat bu depolama aygıtına Windows dışında başka bir şey kurmamaya dikkat edin.

RAM Hızınızı Kontrol Edin

RAM, bilgisayarların hızlı açılmasında depolama aygıtından sonra gelen en önemli donanımlardan biridir. Hızlı bilgisayar açma yöntemleri içerisinde RAM'inizi depolama kapasitesini veya saat hızını artırmak, bilgisayarınızın çok daha hızlı açılmasına yardımcı olabilir. Tabii ki bu noktada belirli bir donanım yenileme sürecine girmeniz gerekir. Ancak bunun dışında bazı RAM'lerin fabrika çıkışlı olarak anakarta tam frekansını yansıtmaması, bilgisayarın yavaş açılması sorununa sebep olabilir. Eğer RAM'inizin tam performansta çalışıp çalışmadığını öğrenmek istiyorsanız aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz.

• Ctrl+Shift+Esc tuşlarına basarak Görev Yöneticisi'ni açın.
• Sol veya üst tarafta bulunan bardan "Performans" sekmesine tıklayın.
• Görev Yöneticisi'ni tam ekran yapın.
• Gelen sayfada "Bellek" kısmına tıklayın.

Aşağıda yer alan "Hız" değeri ile RAM modelinizin maksimum frekans hızını internetten aratarak karşılaştırın. Eğer internetten bulduğunuz maksimum frekans değeri ile Görev Yöneticisi üzerinde gördüğünüz değer arasında fark bulunuyorsa, bu durum RAM'inizi tam performansta kullanmadığınız anlamına gelebilir. Bu sorunun üstesinden gelmek için BIOS üzerinden RAM frekans hızınızı artırabilirsiniz. Ancak yanlış frekans ayarının yapılması, RAM'inize zarar verebilir. Bu noktada RAM'inizin maksimum frekans düzeyinden ve BIOS ayarlarınızdan emin olmanızı öneririz.

• Bilgisayarınızı yeniden başlatın ve F2 veya DEL gibi tuşlar yardımıyla BIOS ayarlarına giriş yapın.
• BIOS ayarları üzerinde RAM Frequency seçeneğini bulun.
• Frekansı RAM modelinizin maksimum frekansına yükseltin.
• BIOS ayarlarını kaydederek çıkış yapın.

Bilgisayarınıza Static Bir IP Atayın

Bilgisayarınız açıldığında internete bağlanmak için ağ adresi almak için zaman kaybetmektedir. Kendi tanımlayacağımız static bir ip adresi atayarak bu sorunun da üstesinden gelebiliriz.

Solid State Drive Kullanın

"Bilgisayarım yavaş açılıyor, nasıl çözerim?" sorusunun nihai cevabı SSD'ler olarak görülebilir. SSD'ler, yıllardır alışık olduğumus Hard Disk'lere kıyasla çok daha hızlı bir şekilde çalışabildiği için işletim sistemlerinin başlangıçta kurulmasını kolaylaştırır ve bilgisayar açılış hızını büyük oranda artırır. Fakat SSD sahibi olmanız tek başına yetmez. Windows işletim sisteminizi SSD üzerine kurmanız gerekir. İşletim sistemi SSD üzerine kurulan bilgisayarlar, en az %50 oranda daha hızlı açılır.