Bilgisayarların önemli bileşenlerinden anakartta kırmızı ışık yanıp sönüyorsa dahili donanım yanlış takılmış olabilir. Aynı zamanda dahili donanım çalışmadığında da kırmızı ışık yanıp söner. Anakartla bağlantılı herhangi bir donanımın yanlış yerleştirilmesi ve çalıştırılması da bahsedilen sorunun nedenidir. Biz de bu rehberde anakarttaki kırmızı ışık hatası ve çözümlerinden bahsedeceğiz.
Yeni Nesil Anakartlarda Yer Alan LED Işıklar
“Anakart kırmızı ışık yanıyor” sorununu tanımlayabilmek için öncelikle anakarttaki LED ışıkları bilmek gerekiyor. Aslında 2015 yılı öncesinde tasarlanan eski tip anakartlar bir LED ışık vardı. Dolayısıyla anakartla bağlantılı hangi donanımda problem var belirlemek çok zor.
Yeni nesil anakartlarsa eski anakartlardan farklı olarak 4 adet LED ışıktan oluşuyor. Bu LED ışıklar şu şekilde sıralanabilir;
- BOOT
- DRAM
- CPU
- VGA
Yukarıdaki LED ışıklardan anakarttaki kırmızı ışık sorununun kaynağı bulunabilir.
1. BOOT Işığı
BOOT göstergesi üzerinde yer alan kırmızı ışık, önyüklemeye dair sorunları ifade ediyor. Bilgisayarın işletim sisteminde yer alan sabit sürücü, önyüklemedir. Bilgisayarların sorunsuzca açılıp çalıştırılmasını sağlıyor. BOOT ışığı kırmızı ışık olarak şu sebeplerden dolayı görülür;
- SATA bağlantı noktasının arızalı olması
- İşletim sistemi yüklü değilse
- Bozuk HDD/SSD BIOS algılama problemleri
- HDD/SSD’in yanlış bağlanması
- Önyüklenebilir olmayan sürücüden önyükleme yapılması
Hatayı anlayıp çözmek için ilk olarak önyükleme aygıtının anakarta düzgün bağlanıp bağlanmadığına bakılır. Bu kontrol sonucunda önyükleme aygıtı anakarta düzgün bağlandığı tespit edildiği halde önyükleme aygıtında kırmızı ışık hala yanabilir. Böyle bir durumda önyükleme aygıtında sorun tespit edilebilir. Önyükleme aygıtının çalışıp çalışmadığını anlamak için başka bilgisayara takmak gerekir.
2. CPU Işığı
Bilgisayarlarda işlemci arızaları, CPU ışığı sayesinde tespit edilir. CPU ışığının yanında konumlanan kırmızı ışık, anakart tarafından CPU’nun tanınmadığını ifade ediyor. CPU etiketi yanında yer alan kırmızı ışık şu sebeplerden dolayı aktif olabilir;
- CPU’nun yanlış kurulumu
- BIOS’un eski olması
- CPU’nun uyumsuz olması
- Bozuk CPU bağlantı
CPU ışığının yanında kırmızı ışık yandığı zaman anakartın belirli işlemciyi destekleyip desteklemediğine bakılmalı. Ayrıca anakartın doğru kurulması da çok önemli. CPU fanının çalışma şeklide kırmızı ışık hatasına neden olur. CPU soğutucusunun düzgün takılması da hayati önem taşıyor. CPU soğutucusunun düzgün takılıp takılmadığı, sistemin bağlatılması ve fanında dönmesi ya da dönmemesiyle anlaşılır.
CPU soğutucusu düzgün takıldığı ve CPU fanı çalıştığı zamanda şöyle problemler yaşanır: CPU yuvasına doğru takılmamış olabilir ya da pinlerden bir tanesi büküktür. CPU ışığın yanındaki kırmızı ışık, CMOS pilinin bitmesinden de kaynaklanır.
3. VGA Işığı
Bilgisayar grafiklerindeki problemler, VGA/GPU üzerinde kırmızı ışığın yanmasına neden olur. VGA ışığı hem grafik kartının algılanmaması hem de doğru oturmadığını niteliyor. VGA ışığı yanında kırmızı ışık şu sebeplerden yanar;
- PC-e soket mandalı güvenli olmadığı zaman
- GPU/PSU bağlantılarının yanlış olması
- GPU yuvasının hasarlı ya da yanlış olması
VGA kırmızı ışığı, grafik kartı yuvasına doğru oturtulduğu halde yanabilir. Bu durum, grafik kartı yuvasında ya da GPU’daki problemi ifade eder. VGA kırmızı ışığın yanık olup olmadığını anlamak için CPU entegre grafiklerden oluşuyorsa kolayca anlaşılabilir. Bunun için bilgisayar grafik kartı olmadan başlatılmalı.
VGA kırmızı ışık yanıyorsa büyük ihtimalle anakartta problem vardır. GPU’nun bozuk olup olmadığı başka grafik kart takılarak da anlaşılabilir.
4. DRAM Işığı
Anakarttaki kırmızı ışık hatası için DRAM ışığına da bakılır. DRAM ışığının yanında kırmızı ışık yanması, RAM’da hata olduğunu gösterir. Böyle bir hata, bellek modülleri konektörleriyle temas etmediği ve yanlış yerleştirildiğinde ortaya çıkıyor. Başka bir deyişle RAM modülü doğru oturmadığı zaman bahsedilen hatayla karşılaşılır.
DRAM ışığı yanında kırmızı ışık şu sebeplerden görülür;
- RAM arızalı olduğu zaman
- RAM yanlış yerleştirildiğinde
- CPU pin problemleri
- RAM uyumsuzsa
- RAM’ın kelepçe kısımları sabitlendiği zaman
DRAM ışığı yanında kırmızı ışık görüldüğünde bellek modüllerine bakılmalı. Bellek modüllerinin yuvalarına doğru oturtulması arızanın giderilmesini sağlar. Bellek modülleri önce yuvalarından çıkartılmalı sonrasında yeniden takılmalı. Bellek modülleri çok hassas olduğu için belirtilen işlemler dikkatli yapılmalı.
Anakarttaki Kırmızı Işık Hatası Çözümleri
Anakart kırmızı ışığı yanıp sönüyor sorunu çözümleri şöyle sıralanabilir:
1. Kablo Bağlantıları Doğru Olmalı
Kabloların görevleri; veri aktarımı, çevre birimi ve güç kaynağı bağlantılarını sağlamasıdır. Kablolar gevşek ya da yanlış yerleştirildiği zaman çeşitli sebeplere neden olur. Özellikle güç düzensizlikleri ve veri iletim arızalarına yol açıyor. Tüm bunların yanı sıra anakartta kırmızı ışık hatası veriyor. Böyle bir arızada bilgisayar kapatılıp ana güç kaynağı üzerinden de çıkarılır. Akabinde etkilenen donanımın bağlantısı da kesilir. En sonda doğru takılıp takılmadığını anlamak için tekrar yerleştirilir.
2. Arızalı Donanım Değiştirilmeli
Kabloların doğru takıldığı tespit edildikten sonra anakartta bir sorun olup olmadığı incelenir. Grafik kartı, RAM modülü vb. bileşenler hatalıysa mutlaka sağlamıyla değiştirilir. Bilgisayarlardaki donanım arızalarının değiştirilmesi, anakarttaki kırmızı ışık hatasını kesin çözer.
3. BIOS Ayarları Sıfırlanmalı
BIOS (Temel Giriş / Çıkış Sistemi), bilgisayarlar için çok önemli. Bilgisayarların önyükleme işlemi esnasında donanımı başlatıyor. Bilgisayar sistemindeki kararsızlık BIOS ayarlarındaki hatalardan kaynaklanabiliyor. BIOS ayarlarında doğrulama yapılarak problem giderilir.
Bunun içinse öncelikle BIOS’a giriş yapılır. Ayarların tümü manuel şekilde kontrol edilip bazı noktalarda dikkate alınır. Depolama yapılandırmaları, CPU frekansı ve RAM zamanlamaları özellikle kontrol edilir. Belirtilen alanlarda yanlış ayarlama yapmak anakarttaki kırmızı ışık hatasına neden oluyor. Gerekli tüm ayarlamalar yapıldıktan sonra yapılandırmalarında donanım özelliklerine uygunluğuna bakılır.
4. CMOS Sıfırlama ve Değiştirme
CMOS tam olarak Tamamlayıcı Metal Oksit Yarı İletken anlamına geliyor. CMOS, bilgisayarlardaki önemli bileşenlerdendir. Saat, tarih ve BIOS ayarlarını depoluyor. CMOS, bilgisayar kapalı olsa dahi yine de ayarları koruyor. CMOS çipinin gücünü artırıyor. CMOS, anakartın üzerinde konumlanan küçük boyutta bir pildir. Anakart kırmızı ışık hatası, CMOS pilinin ayarları bozulduğu ve gücü azaldığı zaman meydana gelir.
Anakarttaki kırmızı ışık hatası için CMOS sıfırlanabilir. Bunun için CMOS yongasında yer alan kayıtlı ayarların halihazırdaki değerleri temizlenir. CMOS’un sıfırlanması için anakartın üzerinde konumlanan atlama kablosu ya da CMOS pili çıkarılıp tekrar takılır. Böylelikle kırmızı ışık hatasına neden olan tüm ayarlar silinir. Sonuç olarak, anakart yeni yapılandırma üzerinden başlatılır.
Yukarıda belirtilen yöntemler uygulandığı halde anakarttaki kırmızı ışık hatası devam ediyorsa büyük olasılıkla anakart arızalıdır. Anakart arızalandığındaysa değiştirilmeli ya da onarılmalı.
YORUMLAR